Noterler Tarafından Düzenleme Şeklinde Yapılması Zorunlu İşlemler
Noterlik, hukuki güvence sağlama, belgelerin geçerliliğini onaylama ve toplum düzenini koruma amacıyla önemli bir rol oynar. Noterler, birçok ülkede resmi olarak atanmış kamu hizmeti görevlileridir ve çeşitli hukuki işlemlerin düzenlenmesi ve onaylanmasında görev yaparlar. Bu makalede, noterler tarafından düzenleme şeklinde yapılması zorunlu işlemler hakkında ayrıntılı bilgiler sunulacaktır.
Noterlerin Rolü ve Görevleri
Noterler, hukuki işlemlerin güvence altına alınmasında ve yasal prosedürlerin takip edilmesinde önemli bir rol oynarlar. Noterlerin temel görevleri şunları içerir:
- Belgeleri onaylama: Noterler, resmi belgelerin geçerliliğini onaylarlar. Bu, sözleşmeler, vasiyetnameler, tapu işlemleri ve daha birçok hukuki belgeyi içerebilir.
- Tanıklık yapma: Noterler, belgelerin düzenlenme sırasında tarafların kimliklerini doğrularlar. Bu, belgenin sahteliğini önlemeye yardımcı olur.
- Belgeleri saklama: Noterler, düzenledikleri veya onayladıkları belgelerin güvenli bir şekilde saklanmasından sorumludur.
- Hukuki danışmanlık: Noterler, taraflara hukuki danışmanlık yaparlar ve işlemlerin yasal sonuçlarını açıklarlar.
Zorunlu İşlemler ve Noterlik Görevleri
Birçok ülkede, belirli işlemlerin noterler tarafından düzenlenmesi zorunludur. Bu işlemler, aşağıda listelenen bazı örneklerle açıklanabilir:
a. Tapu İşlemleri: Taşınmaz malın alım satımı veya devri gibi tapu işlemleri noterler tarafından düzenlenir. Bu işlem, mülkiyetin güvenli bir şekilde devrini sağlar.
b. Vasiyetnameler: Vasiyetnameler, noterler tarafından düzenlenir ve onaylanır. Bu, miras hukuku işlemlerinde güvenilirlik ve yasal geçerlilik sağlar.
c. Evlilik Sözleşmeleri: Evlenmeden önce çiftler arasında düzenlenen evlilik sözleşmeleri noterler tarafından onaylanır.
d. İş Sözleşmeleri: İş dünyasında önemli işlemler ve sözleşmeler noterler tarafından düzenlenir ve onaylanır.
e. Ticaret Sicili İşlemleri: Şirketlerin kuruluş işlemleri, hisse devirleri ve benzeri işlemler noterler tarafından düzenlenir.
f. Boşanma Anlaşmaları: Boşanma işlemlerine ilişkin anlaşmaların düzenlenmesi ve onaylanması noterler tarafından yapılır.
Zorunlu İşlemlerin Avantajları
Noterler tarafından düzenleme şeklinde yapılması zorunlu işlemler, Noterlik K. 89’da şu şekilde sayılmıştır:
- Güvenilirlik: Noterlerin onayladığı belgeler yasal olarak geçerlidir ve taraflar arasında güven sağlar.
- İhtilaf Önleme: Noterler, işlemlerin düzgün bir şekilde yapılmasına yardımcı olur ve ileride ihtilafların önlenmesine katkıda bulunur.
- Yasal Geçerlilik: Noter onayı, belgelerin yasal olarak geçerli olduğunu gösterir ve mahkemelerde kullanılabilir.
- Toplum Düzeni: Noterler, toplum düzenini korumak ve hukuki işlemlerin şeffaf bir şekilde yürütülmesini sağlamak için önemlidir.
Noterler, hukuki işlemlerin güvence altına alınmasında kritik bir rol oynarlar ve birçok ülkede belirli işlemlerin noterler tarafından düzenlenmesi zorunludur. Bu zorunlu işlemler, güvenilirlik, yasal geçerlilik ve toplum düzeni açısından önemlidir. Noterler, hukuki işlemlerin doğru bir şekilde yürütülmesini sağlayarak, adaletin korunmasına ve toplum düzenine katkıda bulunurlar.
Niteliği bakımından tapuda işlem yapılmasını gerektiren sözleşme ve vekâletnameler,
Vasiyetname,
Mülkiyeti muhafaza kaydıyla satış,
Gayrimenkul satış vaadi,
Vakıf senedi,
Evlenme mukavelesi,
Evlat edinme ve tanıma,
Mirasın taksimi sözleşmesi ve diğer
Kanunlarda öngörülen diğer işlemlerdir.
Borçlar Kanunu’na göre resmi şekilde (noterler tarafından) yapılması gereken işlemler şunlardır:
Gayrimenkul satımı,
Gayrimenkul satış vaadi,
Vefa ve iştira sözleşmeleri (BK m. 213),
Gayrimenkul bağışlanması vaadi (BK m. 238/2),
Kaydı hayat ile bakma sözleşmesi (BK m. 512).
Medenî Kanun”a göre resmi şekilde yapılması gereken hukuki işlemler de şunlardır:
Vakıf senedi (MK m. 102),
Mal rejimi sözleşmesi (MK m. 205),
Tanıma (MK m.291),
Aile malları ortaklığı (MK m. 374),
Resmi vasiyetname (MK m. 532),
Miras sözleşmesi (MK m.545),
Gayrimenkul mülkiyetini nakleden akitler (MK m.654),
Gayrimenkul rehnine müteallik sözleşmeler (MK m. 856),
İpotekli borç senedi ve irad senedi (MK m. 912) gibi.
