Evliliğin sona ermesiyle birlikte eşlerin ekonomik hayatlarında da bir değişiklik olacağı bir gerçektir. Kanunumuz boşanma sonrası maddi durumunda azalma olan veya herhangi bir geliri olmayan tarafa, diğer eş tarafından bir nafaka verilmesini öngörmüştür. Verilecek olan nafakaya boşanma sırasında tedbir nafakası, boşanma sonrasında ise yoksulluk nafakası denir ve yoksulluk nafakası herhangi bir süreye tabi tutulmamıştır.
NAFAKA KİME VERİLİR?
Türk Medeni Kanunu yoksulluk nafakası adı altında topladığı bu nafakanın verilmesi için boşanma sebepleri arasında nafakayı alacak olan tarafın kusurlu olmamasını veya diğer eşe göre daha az kusurlu olması aranmaktadır. Yani örnek verecek olursak aldatmaya bağlı gerçekleşen bir boşanmada ekonomik durumu kötüleşen taraf aldatmış olursa kendisine nafaka bağlanmayacaktır.
NAFAKA NE KADAR SÜRE İLE VERİLİR?
Boşanma davası süresince tedbir nafakası, boşanma gerçekleştikten sonra yoksulluk nafakası adı altında verilen nafakaların kanunumuzda bir süresi bulunmamaktadır. Eşlerin maddi durumlarındaki değişime göre artabileceği veya nafaka veren tarafın talebiyle azaltılması ya da kaldırılması yoluna gidilebileceği görülse de kanunen bunun bir süresi bulunmamaktadır. Tedbir nafakası boşanma davası sonuçlanınca yerini yoksulluk nafakasına bırakacaktır. Boşanma davası kesinleştikten sonra mahkeme gerek görmesi halinde bir yoksulluk nafakasına karar verir. Yoksulluk nafakasının ödenmemesi durumunda da icra yolu açıktır.
Kanunun sağladığı imkanlar bakımından ülkemizde çoğunlukla kadının menfaati düşünülerek böyle bir düzenleme yapılmıştır. Sosyal yaşantımızda kadınlar ekonomik hayata geçiş yapsalar da geçmişteki gibi kadının çalışmadığı veya erkeğe göre çok daha düşük seviyeli işlerde çalıştığı da görülmektedir. Böyle durumlarda yer alan kadınlarla ilgili Türk Medeni Kanunu nafaka düzenlemeleriyle birlikte sosyal düzenin sağlanması ve sosyal eşitlik oluşması için kadına nafaka hakkı tanımıştır.
Gelişen toplum yapısıyla birlikte kadının sınırsız bir nafaka alması pek çok çevrece tartışılmıştır. Öyle ki, nafaka alan kadının çalışması mümkün iken nafaka aldığı için çalışmadığı veya nafakayı bir caydırıcı unsur olarak kullandığına da şahit olmaktayız. Ne yazık ki kanunumuzda bu durumla ilgili bir düzenleme olmadığı için toplumsal hayatımızda böyle durumlara da artık sıklıkla rastlamaktayız.
NAFAKA ÇEŞİTLERİ NELERDİR?
Tedbir Nafakası: Boşanma davası devam ederken hakim geçici önlemler almalıdır. Hakim, dava devamında geçici velayeti vermiş olduğu ebeveyn lehine tedbir nafakası ödenmesin ya da boşanma nedeniyle yoksulluğa düşecek olan taraf adına ödenecek olan geçici aylıktır.
İştirak Nafakası: Tarafların müşterek çocuğu bulunuyor ve müşterek çocuğun velayeti kime veriliyor ise eğitim, bakım, sağlık ve okul masraflarını karşılayan aylığın ödenmesidir.
Yoksulluk Nafakası: Tarafların boşanması ile yoksulluğa düşecek olan eşin ve daha az kusurlu olan eşin talep edeceği aylıktır.
BOŞANMA DAVASINDA NAFAKAYI KİM TALEP EDEBİLİR?
Genel kanı yalnızca erkeklerin nafaka ödeme yükümlülüğü olduğu yönündedir. Ancak boşanma davasında nafakayı taraflardan her ikisi de talep edebilmektedir. Fakat yoksulluk nafakası her iki taraf adına imkan tanısa da uygulamada yoksulluk nafakası yalnızca kadınlara ödenmektedir.
Eşler eşittir, bu nedenle hakları da eşit olduğundan kadın-erkek ayrımı yoktur. Hakim boşanma davasında tarafların evlilik birliğinde daha kusurlu olan tarafa nafaka yükümlülüğü vermektedir. Böylelikle diğer taraftan daha ağır kusurlu olan taraf ya da evlilik birliğinin sarsılmasında tam kusurlu olan tarafa hakim nafaka ödeme yükümlülüğü verebilmektedir.
Nafaka çeşitlerinden iştirak nafakasını talep edecek olan kişi ise velayet hakkını talep eden ebeveyn olacaktır. Daha detaylı bigi için uzman bir boşanma avukatından yardım alabilirsiniz.