Genel Boşanma Sebepleri Nelerdir?
Genel boşanma sebepleri TMK’da;
- Evlilik birliğinin temelinden sarsılması
- Eşlerin anlaşması
- Ortak hayatın yeniden kurulamaması olarak değerlendirilmiştir.
Evlilik Birliğinin Temelinden Sarsılması
Genel boşanma sebebine giren evlilik birliğinin temelinden sarsılması sebebi, TMK m.166/1-2’de düzenlenmiştir. Bu sebebin geçerliliği için eşler arasında anlaşmazlık ve şiddetli geçimsizlik bulunması gereklidir. Ancak anlaşmazlık veya şiddetli geçimsizlik, her ailedeki gibi ani tepki veya krizler ile ortaya çıkmamalıdır. Anlaşmazlık ve şiddetli geçimsizlik nedeniyle açılacak boşanma davasında herhangi bir hak düşürücü süre bulanmamaktadır. Gösterilecek gerekçenin boşanma sebebi sayılabilmesinin yerindeliği hakim tarafından değerlendirilir ve karara bağlanır.
Bu boşanma nedeninin eşlerden birinin kusuru nedeniyle ortaya çıkması şart değildir. Elde olmayan bir nedenle ortaya çıkan durum da diğer eş için evliliği çekilmez hale getirebilir. Burada önemli olan, evlilik birliğini devam ettirme istek ve arzusunun eşlerde bulunmamasıdır. Bir diğer husus ise, boşanma ile elde edilecek menfaatin, evliliğin devamında elde edilen ya da elde edilecek menfaatlerden fazla olmasıdır.
Eşlerin Anlaşması
Evlilik birliğini sonlandıran genel boşanma sebeplerinden biri de eşlerin anlaşması yoludur. Eşlerin anlaşarak boşanmaları için evliliğin en az 1 yıldır devam ediyor olması, eşlerin bu kararı serbest iradeleri ile almış olmaları, boşanmanın mali sonuçlarına ve müşterek çocuğa ilişkin hususlar konusunda anlaşmaları gerekir.
Ortak Hayatın Yeniden Kurulamaması
Genel boşanma sebeplerinden biri de ortak hayatın yeniden kurulamamasıdır. Bu gerekçe TMK m.166/4’te hükme bağlanmıştır. Buna göre;
Boşanma sebeplerinden herhangi biri gerekçe gösterilerek açılan davanın reddine karar verilmesi ve bu kararın kesinleştiği tarihten sonra 3 yıl geçmesi hâlinde, her ne olursa olsun ortak hayat yeniden kurulamamışsa evlilik birliği temelden sarsılmış sayılır ve eşlerden birinin istemi üzerine boşanmaya karar verilir.
Bu kanuna göre; “fiili ayrılık” olarak da adlandırılan bu sebepten kaynaklı boşanma davası açılabilmesi kusurun varlığına bağlı olmayan boşanma sebeplerindendir. Ayrıca hakimin evliliğin çekilmez olduğunun anlaşılmasını da gerektirmez.
Özel Boşanma Sebepleri
Kanun önünde sınırlı sayıda sayılan ve özel boşanma sebeplerine dayanan özel 6 tane sebep bulunmaktadır. Bu sebepler şu şekildedir;
Zina (Aldatma) Nedeniyle Boşanma Davası;
Boşanma sebebi olarak zina, boşanma davalarında en çok açılan sebebi olarak bulunmaktadır. Bu yüzden bu konuya biraz daha ayrıntılı bakmamız gerekiyor diye düşünmekteyiz. Zina, eşlerden birinin karşı cins ile eşi dışında kurduğu cinsel birliktelik olarak bilinmektedir. Lakin bilinmelidir ki durumun belgelerle kanıtlanması gerekmektedir. Ayrıca tam anlamıyla bir cinsel birliktelik olamasa bile teşebbüsse kalkışmak dahi boşanma sürecine girilmesine yol açmaktadır. Ayrıca, bu sebeple oluşan davadan sonra dava sonuçlandığı andan itibaren manevi tazminat davası açılabilmektedir.
Terk Nedeniyle Oluşan Boşanma Davaları;
Eşlerden biri, müşterek olarak kullandığı ikametgahı terk etmesi ile diğer taraf haklı konuma gelmektedir. Bu da bir boşanma sebebi teşkil etmektedir. Lakin burada boşanmaya sebep olacak olan terk, boşanma sebepleri medeni kanun önünde eşin kendisine yüklediği borç ve sorumluluktan kaçma amacıyla evden ayrılması ve gerekçenin ortadan kalmış olmasına rağmen eve dönmemesi ile gerçekleşmektedir.
Cana Kast, Pek Kötü Muamele Nedeniyle Boşanma;
Medeni kanun için eşlerden birinin diğer eşin canına kast ya da fena müdahale bulunması sonucu boşanma sebebi olmaktadır. Eşlerden birinin diğerine acı ve ıstırap vermesi içeren her tür davranış bu konunun içine girmektedir. Evlilik birliği için olumsuz ve içinden çıkılmaz bir yola girilmişse bu durumda boşanma davasının açılması gerekmektedir.
Suç İşleme Ve Ya Onur Kırıcı Davranış Nedeniyle Boşanma;
Suç işleme gibi bir durum söz konusu olduğunda da aynı şekilde boşanma davası sebepleri arasında sayılmaktadır. Özellikle eşlerin birbirleri ile ilgili özel şeylerin dışarıya yansıması ve bunu eşlerden birinin yapması da onur kırıcı davranışlar arasında geçmektedir. Bir insanın onurunun zedelenmesine yönelik hareketler medeni kanunda da ceza hukukunda da suç teşkil etmektedir.
Akıl hastalıklarından dolayı boşanma;
Hastalık için boşanma gerçekleşmesi ilk bakışta yadırganabilmektedir. Fakat akıl hastalığı, diğer hastalıklardan farklı bir durum teşkil etmektedir. Neslin devamını ve beklenti oluşmasını engelleyecek bir hastalık olduğundan dolayı kesin evlenme engelleri arasında da sayılmaktadır. Akıl hastalığına rağmen yapılmış evlilik, mutlak butlan ile batıldır ve iptal ettirilebilmektedir.
Fiili ayrılık sebebiyle boşanma;
Herhangi bir boşanma sebebine dayalı olarak açılan davanın reddedilmesi ve bu kararın kesinleştiği andan itibaren üç sene boyunca çiftler birlikte bir hayat kurmamışsa eşlerden birinin talebiyle boşanma kararı verilebilmektedir. Boşanmanın özel sebepleri bu şekilde oluşmaktadır.
Bu konu hakkında benzer makaleler için tıklayın