Nitelikli Dolandırıcılık Suçunda Şikayet
Dolandırıcılık suçu kural olarak şikayete tabi suçlardan değildir. Dolayısı işle suçun soruşturulması ve kovuşturulması olayın adli makamlara intikaliyle birlikte re’sen yapılmaktadır.
Nitelikli Dolandırıcılık Suçunda Uzlaşma
Dolandırıcılık suçunun basit hali yani temel şekli uzlaştırmaya tabi suçlar kategorisindedir. Bu anlamda gerek soruşturma gerekse kovuşturma aşamasında öncelikli olarak uzlaştırmaya ilişkin olan prosedürlerin uygulanması gerekir. Şayet suçun faili ile mağduru arasında uzlaşma sağlanamaz ise fail hakkında yargılamaya devam edilir.
Nitelikli Dolandırıcılık Suçunda Zamanaşımı
Dolandırıcılık suçunun temel şekli bakımından zaman aşımı süresi Türk Ceza Muhakemesi Kanunu ilgili hükümleri uyarınca suçun ve failin öğrenildiği tarihten itibaren 8 yıldır. Nitelikli dolandırıcılık suçu bakımından zaman aşımı süresi ise 15 yıldır.
Nitelikli Dolandırıcılıkta Görevli ve Yetkili Mahkeme
Dolandırıcılık suçu bakımından görevli mahkeme Ağır Ceza Mahkemeleridir. Yetkili mahkeme suçun işlendiği yer mahkemesidir. Ceza Hukukundan doğan uyuşmazlıklarınızın çözümünde destek ve yasal haklarınız hakkında detaylı bilgi almak için Çelik Hukuk Bürosu ile iletişime geçmeniz tavsiye olunur.
DOLANDIRICILIK VE NİTELİKLİ DOLANDIRICILIK SUÇU NEDİR?
Dolandırıcılık suçu, TCK’nin 158. Maddesinde ‘Malvarlığına Karşı Suçlar’ altında düzenlenen, failin hileli davranışlarla bir kimseyi aldatıp, onun veya başkasının zararına olarak, kendisine veya başkasına bir yarar sağlaması sonucuyla oluşur. Dolandırıcılık suçunda hukuken korunan menfaat, malvarlığıdır.
Nitelikli dolandırıcılık suçu ise, temel şeklini dolandırıcılık suçundan alır. Dolandırıcılık suçunun kanunda belirtilen (madde 158) hallerde işlenmesi halinde nitelikli dolandırıcılık suçu oluşur.
Dolandırıcılık Suçunun Oluşmasındaki Temel Unsurlar Nelerdir?
Hileli davranışlarla bir kimseyi aldatmak, kandırmak
Fail tarafından gerçekleştirilen hileli hareketin, normal bir mağdurun algılama yeteneği değerlendirildiğinde yine de hile teşkil etmesi gerekir yani herhangi bir kimseye de yapılmış olması varsayıldığında da hile teşkil etmelidir.
Mağdur veya başkası zarar etmeli, kendisi veya bir başkası da haksız bir yarar sağlamalıdır.
Örneğin: Mağduru kandırarak aldığı parayla kendine fayda sağlaması..
‘Hile’den Ne Anlaşılmaktadır?
Basit bir yalan dolandırılık kapsamında değerlendirilemez. Söylenilen yalan nitelikli olmalıdır yani dolandırıcılığın ilk şartı olan hile unsuru gerçekleşmelidir. Hile kelime anlamı olarak, ‘Birini aldatmak, yanıltmak için yapılan düzen, dolap, oyun, desise, entrika’ demektir. Hile dolandırıcılık suçu kapsamında nitelikli ve yoğun olmalıdır.
Dolandırıcılık Suçunun Şartları
Dolandırıcılık suçu, serbest hareketli bir suç olduğundan birçok farklı hareket tarzıyla işlenebilecek bir suçtur. Ancak tüm hareketlerin ortak altyapısını teşkil eden, dolandırıcılık suçunun şartları olarak nitelenebilecek üç koşul vardır:
1. Hileli Hareket
Fiili işleyen kişi tarafından hileli hareketler icra edilmelidir. Mağdurun inceleme olanağını ortadan kaldıracak hileli davranışlar fail tarafından sergilenmelidir. Dolandırıcılık suçunu diğer mal varlığı suçlarından ayıran temel özellik, hilenin araç olarak kullanılmasıdır. Mağdura her söylenen yalan hile olarak değerlendirilemez. Dolandırıcılık suçunun unsuru olan hile, nitelikli bir yalan olup mağdurun yargılama yetisini ortadan kaldıracak şekilde yoğun ve ustaca sergilenmelidir.
2. Aldatıcılık
Hileli davranışların mağduru aldatabilecek nitelikte olması gererekir. Her somut olayda hileli hareketin mağduru aldatabilecek boyutta olup olmadığı ayrı ayrı tespit edilmelidir. Hangi hareketin aldatmaya elverişli olduğu somut olaya göre ve mağdurun içinde bulunduğu duruma göre belirlenmelidir. Bu konuda önceden bir kriter oluşturmak olanaklı değildir.
Hilenin, mağduru hataya sürükleyecek nitelikte olması yeterlidir; ortalama bir insanı hataya sürükleyecek nitelikte olması aranmaz. Bu nedenle, davranışın hile teşkil edip etmediği muhataba ve olaya göre değerlendirilmelidir
Dolandırıcılık suçunun vücut bulması için suç teşkil eden fiil nedeniyle bir zarar ortaya çıkmalıdır. Suçun faili, mağdurun veya başkasının zararına, kendisinin veya başkasının yararına haksız bir fayda elde etmelidir. Fiili işleyen kişi, kendisi veya başkası lehine fayda elde etmek için bilerek ve isteyerek hileli hareketler icra etmeli, mağdura verilen zarar ile fiili işleyenin eylemi arasında uygun illiyet bağı mevcut olmalıdır. Dolandırıcılık suçunda zarar, objektif ölçüler dikkate alınarak belirlenecek ekonomik zarardır.
Bu konu hakkında benzer makaleler için tıklayın