Memurun lojman derdi her halde en önemli sıkıntılarından birisidir. Hele de bazı işler yapısı gereği sürekli tayin gerektiriyorsa. Yaşadığınız, alıştığınız ilden kalkıp başka bir yere gidiyorsunuz ve görev için gittiğiniz bu yerde nerede ev kiralanır, nerede oturulur, komşularımız nasıl olacak, insanlarına alışabilecek miyiz gibi sorunlar sizi bekler.
Ancak lojman imkanı varsa içiniz bir nebze olsun rahat eder. Hem ekonomik anlamda hem de sosyal anlamda bir açıdan lojman size avantaj sağlar. Aynı kurumda çalışacağınız arkadaşlarınızla komşu olacaksınızdır ve gerek ekonomik gerekse de kültürel birçok noktada benzer insanlarla yaşayacaksınız. Bu size yeni yerinize adaptasyon kolaylığı ve orada yaşama rahatlığı sağlayacağı şüphe götürmez.
Bu şekilde lojmana yerleşen ve tam aile düzenini kuran memur birden kendisinin lojmandan tahliyesine/çıkarılmasına karar verildiğini öğrenince ne yapmalı? O kadar zor bir durum ki insan bir anda çaresiz kalabilmektedir. Bu noktada neticede tahliyenize karar verilen işlemin idari bir işlem olduğunu ve yargı denetimine tabi olduğunu unutmayın. Bu işlemin iptali için dava açabilirsiniz. Ancak açılacak dava neticede uzun bir süre süreceği için yargılama devam ederken tahliye edilmemek için yürütmenin durdurulmasının da istenmesi oldukça önem arz etmektedir. Konuyu biraz hukuki yönden inceleyelim.Ancak öncesinde bazı kavra tanımlamamız gerekecektir.
Görev Tahsisli Konutlar Nedir ve Memur Görev Tahsisli Konutlarda Ne Kadar Süre Oturabilir ?
2946 sayılı Kamu Konutları Kanunu “Kamu Konut Türleri ve Konut Tahsisi” başlıklı 3. maddesinde, kamu konutlarının, tahsis esasına göre özel, görev, sıra ve hizmet tahsisli şeklinde olmak üzere dört gruba ayrıldığı belirtilerek,
“………..( b ) fıkrasında, “Görev tahsisli konutlar” Yönetmelikte belirlenecek makam ve rütbe sahiplerine, görevlerinin önemi ve özelliği, yetki ve sorumlulukları gereğince tahsis edilen konutlar olarak…………” tanımlamıştır. Yani bu konutlar diğer ifadeyle lojmanlar belli makamdaki görevliler için tahsis edilmektedir. Bu makamların hangisi olduğu yani kimlere verileceği ise yönetmelikle belirlenmektedir. Memur görev tahsisli konutlarda görev süresi boyunca oturabilecektir. Bu konuda süre sınırlanması görev süresi kadardır.
Hizmet Tahsisli Konutlar Nedir ve Memur Hizmet Tahsisli Konutlarda Ne Kadar Süre Oturabilir ?
Yukarıda belirttiğimiz kanunun aynı maddesinin ( d ) fıkrasında
“……….d) Hizmet tahsisli konutlar; hudut karakolu, istasyon, haberleşme, gözlem, araştırma, inşaat mahalli gibi, meskün yerlerden uzak, sosyal ve ekonomik zorlukları olan, ulaşım ve iskan imkanları kısıtlı yerlerde, normal çalışma saatleriyle sınırlandırılması kabil olmadan görev başında bulundurulması gerekli olan personel ve koruma görevlisi, makam şoförü, kapıcı, kaloriferci gibi personel için inşa veya tefrik edilerek tahsis edilen bina, baraka, prefabrik yapı, şantiye eklentisi, tadil edilmiş veya edilmemiş karavan, kulübe ve benzeri konutlardır…………..” şeklinde tanımlanmıştır.
Memur hizmet tahsisli konutlarda hizmet süresi boyunca oturabilecektir. Bu konuda süre sınırlanması hizmet süresi kadardır.
Sıra Tahsisli Konutlar Nedir ve Memur Sıra Tahsisli Konutlarda Ne kadar Süre Oturabilir ?
Yukarıda belirttiğimiz kanunun aynı maddesinin ( d ) fıkrasında
“…………hizmet süresi, daha önce kamu konutlarından yararlanma durumu ve süresi, çocuklarının ve bakmakla mükellef olduğu aile fertlerinin sayısı, aile fertlerinin gelir durumu, konuttan yararlanma için bekleme süresi, eşinin de bu Kanun kapsamına giren kurum ve kuruluşlarda çalışan personel olması gibi hususlar dikkate alınarak Yönetmelikte belirlenecek puanlama esasına göre tahsis edilen konutlar olarak……………” tanımlanmıştır.
Kamu Konutları Yönetmeliğinin 20. maddesinde, sıra tahsisli konutlarda oturma süresinin BEŞ YIL olduğu belirtilmiş; 7. maddesinde, sıra tahsisli konutlarda oturanların, beş yıllık oturma süresinin bitiminden itibaren ONBEŞ GÜN içinde konuttan çıkmak zorunda oldukları hükme bağlanmıştır.
Sıra Tahsisli Lojmanda Yıl Dolmadan Memurun Tahliyesi İstenemez
Yukarıda da detaylı izah ettiğimiz üzere sıra tahsisli konutlarda ilgili düzenleme gereği memurun 5 yıl oturma hakkı vardır. Bu süre dolmadan memurun tahliyesine karar verilmesi hukuka aykırılık teşkil edecektir. Bu şekilde bir işlem halinde dava hakkınızı kullanmanız yararınıza olacaktır. Görev tahsisli/hizmet tahsisli konutlarda ise görev süresi boyunca tahliye istenemeyecektir.
Şartlı Konut Tahsisi Ne Demektir ve Memur Şartlı Tahsisli Konutlarda Ne kadar Süre Oturabilir ?
Şartlı konut tahsisi özellikle Türk Silahlı Kuvvetlerinde karşımıza çıkan lojman türüdür. Buna göre kurum tarafından ayrılan kontenjana göre konuta girecek personel olmadığı için tahsis edilemeyen konutlar, kendi kontenjanında boş konut olmadığı için konuta giremeyen, diğer kontenjanlardaki personele; subay, astsubay, sivil memur/uzman erbaş (J.Gn.K.lığı için subay, astsubay, uzman jandarma/uzman erbaş, sivil memur) öncelik sırasına göre önerilerek şartlı olarak tahsis edilir.
Şartlı girenlerin tahliyesi gerektiğinde ihtiyaç miktarı kadar konut; tahsis tarihi önce olandan, tahsis tarihi aynı ise tahsis öncelik sırasının statüsüne göre tersinden başlamak üzere tahsis puanı en az olandan, tahsis puanı da eşit ise hizmet süresi az olandan, hizmet süresi de eşit ise konuttan en fazla yararlanmış olandan başlamak üzere tespit edilerek, hak sahibi personele önerilir. Bu konutlardan tercih edilenler tebligat tarihinden itibaren 30 gün içerisinde tahliye ettirilir. Şartlı konutların tahliyesi gerekmediği müddetçe, konutta oturma süresi beş yıldır.
Şartlı konut tahsis edilen personelden beş yılını dolduranlara ön tahsis işlemi uygulanmaz. Ancak, bu personele ikametindeki konut birinci paragraf esaslarınca şartlı olarak tekrar tahsis edilebilir.
Burada karşımıza konut tahsis işleminin ne şekilde yapıldığını tespit etmenin önemi çıkmaktadır. Örneğin sıra tahsisli konutta kalan memurun şartlı tahsis iddiasıyla ihtiyaçtan kaynaklı tahliyesi istendiğinde 5 yıllık süre dolmamışsa bu husus hukuka aykırılık teşkil edecektir ve bu işlem dava açılarak iptal ettirilebilir.
Tahliye Aşamasına Gelen Memurun Lojmandan Çıkma Süreleri Nedir ?
Her şart altında memurun lojmandan tahliye edilmesi aşamasına gelinmiş ise ( örneğin hizmet tahsisli konutta ortan memurun hizmet süresi sona ermiş olabilir, şartlı tahsiste ihtiyaç oluşmuş olabilir, sıra tahsisli de 5 yıl dolmuş olabilir vs. ) uygulanacak süreler yine ilgili kanunun 7.maddesinde açıklanmıştır. Buna göre
“……….”Kanun kapsamına giren; a) Özel tahsisli, görev tahsisli ve hizmet tahsisli konutlarda oturanlar; tahsise esas görevin son bulduğu tarihten itibaren iki ay içinde konutlardan çıkmak zorundadırlar. b) Sıra tahsisli konutlarda oturanlar; beş yıllık oturma süresinin bitiminden itibaren onbeş gün veya yararlanacak başka biri olmaması nedeniyle oturmaya devam etmesine izin verilmiş ise çıkması için idarece yapılan tebligat tarihinden itibaren bir ay içinde, emeklilik, istifa, başka bir yere nakil ve her ne sebeple olursa olsun memuriyet sıfatı kalkanlar ilişiklerinin kesildiği tarihten itibaren iki ay içinde konutlardan çıkmak zorundadırlar. (…)” hükmüne yer verilmiş,
“Yönetmelik” başlıklı 11. maddesinde de; bu Kanun hükümlerinin uygulanmasıyla ilgili usul ve esasların; Cumhurbaşkanınca çıkarılacak yönetmelikle düzenleneceği ve bu yönetmeliğin Resmi Gazete’de yayımlanacağı belirtilmiştir.
23.09.1984 tarih ve 18524 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren Kamu Konutları Yönetmeliği’nin ”Kamu Konutlarının Türleri” başlıklı 5. maddesinin 1. fıkrasının (b) bendinde;
”Görev tahsisli konutlar; Yönetmeliğe ekli (2) sayılı cetvelde belirtilenlere, görevlerinin önemi ve özelliği ile yetki ve sorumlulukları gereği tahsis edilen konutlardır.” hükmüne, (c) bendinde; Sıra tahsisli konutlar; Yönetmeliğe ekli (4) sayılı cetvelde gösterilen puan durumu dikkate alınarak 9 uncu maddede belirtilen usul ve esaslara göre tahsis edilen konutlardır. hükmüne,
”Görev Tahsisli Konutların Tahsis Şekli” başlıklı 8. maddesinde; ”Görev tahsisli konutlar, Yönetmeliğe ekli (2) sayılı cetvelde belirtilenlere, cetveldeki sıraya göre, yetkili konut dağıtım komisyonu tarafından tahsis edilir. Ancak (3) sayılı cetvelde gösterilen makam ve rütbe sahiplerine tahsiste ayrıca tahsis kararı alınmaz, atama kararı aynı zamanda tahsis kararını da kapsar. Merkezde görevli personele merkez konut dağıtım komisyonunca, görev tahsisli konut tahsisi yapılır. (…)
Yeteri kadar görev tahsisli konutun olmaması halinde konut tahsisi talebinde bulunanlar (2) sayılı cetvelde belirtilen sıra esas alınarak Yönetmeliğin ekli (4) sayılı cetvelindeki esaslara göre, kendi aralarında puanlamaya tabi tutulur. Görev tahsisli konutta oturmakta iken görev unvanı değişen personelin yeni görevi, Yönetmeliğe ekli (2) sayılı cetvelde gösterilmiş ise, kendisi için tekrar tahsis kararı alınmaz. Atanma kararı, son duruma göre konut tahsis kararı yerine geçer.
Boşalan görev tahsisli konutların, fiilen boşaltılması tarihinden itibaren en geç (30) gün içinde, Yönetmelik hükümlerine göre hak sahiplerine tahsisi gerekir. Ancak, önceden belli bir görev için ayrıldığı halde, bu göreve atama yapılmadığından boş bulunan görev tahsisli konutlar hakkında bu hüküm uygulanmaz.”
hükmüne, ”Konutlarda Oturma Süreleri” başlıklı 20. maddesinde;
”Özel, görev ve hizmet tahsisli konutlarda, tahsise esas olan görev veya hizmetin devamı süresince oturulabilir. Sıra tahsisli konutlarda ise oturma süresi beş yıldır. Ancak, a) Bu sürenin tamamlanmasından sonra, konuttan yararlanacak başka personelin olmaması halinde, belli bir süre verilmeksizin ve şartlı olarak konutta oturmaya devam edilmesine izin verilebilir. b) Konuta girmek için sıra bekleyen bulunduğu takdirde, beş yıldan fazla oturma süresi en fazla olandan başlamak üzere, tebliğ tarihinden itibaren onbeş gün içinde konut boşaltılır. c) (Değişik: 30/6/1992-92/3245 K.) Görevi gereği hizmet veya görev tahsisli konut tahsis edilenler, bu görevlerinden ayrıldıkları takdirde, kendilerine yapılacak tebliğ tarihinden itibaren iki ay içinde konut boşaltılır. Bunlara Yönetmelik hükümleri çerçevesinde sıra tahsisli konut tahsis edilir. (…)” hükmüne,
”Konuttan Çıkma” başlıklı 33. maddesinde;
”Özel tahsisli, görev tahsisli veya hizmet tahsisli konutlarda oturanlar; tahsise esas görevin son bulduğu tarihten itibaren iki ay; başka kurumda aynı veya eşdeğer bir göreve nakledilenler en geç altı ay içerisinde konutları boşaltmak zorundadırlar.’ b) Sıra tahsisli konutlarda oturanlar, beş yıllık oturma süresinin bitiminden onbeş gün veya yararlanacak personel olmaması nedeniyle oturmaya devam edenler ise çıkması için ilgili idarece yapılan tebligat tarihinden itibaren bir ay içinde; emeklilik, istifa, başka bir yere nakil ve her ne şekilde olursa olsun, memuriyet veya işçi sıfatı kalkanlar, ilişkilerinin kesildiği tarihten itibaren iki ay içinde, (…)Konutları boşaltmak ve anahtarlarını, yetkili birime vermek zorundadır.” hükmüne yer verilmiştir.
Üniversitelerde Görev Tahsisli Konut Kimlere Tahsis Edilir ?
Yukarıda yer verilen Yönetmeliğin Eki 2 Sayılı Cetvelin ”Yüksek Öğretim Kurumları” başlıklı 12. maddesinin (A) bendinde;
“…………Rektör, Rektör Yardımcısı, Dekan, Dekan Yardımcısı, Bölüm Başkanı, Ana Bilim Dalı Başkanı, Yüksek Okul Müdürü, Enstitü Müdürü, Yüksek Okul Müdür Yardımcısı, Enstitü Müdür Yardımcısı, Profesör, Doçent, Yardımcı Doçent, Öğretim Görevlisi, Genel Sekreter, Genel Sekreter Yardımcısı, Fakülte Sekreteri, Daire Başkanı, Hukuk Müşaviri, Hastane Baştabibi, Hastane Müdürü, Şube Müdürü, Hastane Müdür Yardımcısı…………”
görev tahsisli konutların tahsis edileceği temsil özelliği olan kişi, makam ve rütbe sahipleri olarak gösterilmiştir. Yani bu kişiler için görev tahsisli konut/lojman sağlandığında görevleri devam ettiği müddetçe lojmanı tahliye etmeleri kendilerinden istenemeyecektir. Bu durumun istinası ise yukarıda değindiğimiz üzere görev tahsisi yapılması gereken hak sahibi sayısının tahsis edilecek konuttan fazla olması halidir. Bu durumda ilgili memurlar kendi aralarında puanlamaya tabi tutularak bu kişilere görev tahsisli konutların tahsis edileceği anlaşılmaktadır.
Elbette bu işlemler yapılırken ilgili Üniversitenin Senato kararının, yönergelerinin kanunlara ve yönetmeliklere uygun düzenlenip düzenlenmediği, yapılan işlemlerde hukuka aykırılık olup olmadığı gibi durumların tespiti de son derece önemlidir. Bu noktada da hukukçu desteği almak elbette şarttır. Benzer sıkıntılar yaşanması halinde hukuki destek almanızı önemle tavsiye ederiz.
Bu konu hakkında benzer makaleler için tıklayın