Jigolo Dolandırıcılığı
Günümüzde iletişim araçlarının ve teknolojinin hızla gelişmesinden ve buna paralel olarak insanlar arasındaki etkileşimin hızla artmış olmasından ötürü malvarlığına karşı işlenen suçlar özellikle son dönemde artış göstermektedir. Bu nedenle Türkiye’de de kamuoyuna yansıyan ÇiftlikBank, sanal bahis oyunları, jigolo sitelerinde gerçekleştirilen eylemlerin maddi olay kapsamında doğru suç nitelendirmesinin yapılması için suçun unsurlarının tüm yönleriyle değerlendirilmesi gerekir.
Genelde toplumda malvarlığına yönelik her eylem dolandırıcılık olarak nitelendirilmektedir. Ancak malvarlığına karşı yapılan bir eylemin dolandırıcılık suçunu oluşturabilmesi için kanunda tanımlanan unsurları taşıması gerekir. Bu anlamda da dolandırıcılık suçunun nasıl gerçekleştiği ve hangi eylemin dolandırıcılık olduğunun nitelendirilmesi için maddi olayın yasal düzenlemeler ve Yargıtay uygulaması kapsamında değerlendirilmesi gerekir.
JİGOLO DOLANDIRICILIK SUÇUNUN UNSURLARI
DOLANDIRICILIK SUÇUNUN MADDİ VE HUKUKİ KONNUSU
Dolandırıcılık suçunun maddi konusu; failin hileli davranışlarının sonucunda, bu davranışın muhatabı olan kimsenin veya diğer bir kimsenin malvarlığından çıkan, failin veya diğer bir kimsenin malvarlığına giren malvarlığı değeridir.[1] Bu malvarlığı değerleri taşınır veya taşınmaz mallar olabileceği gibi alacak hakkı dahi olabilir.
Her ne kadar öğretide, ekonomik değeri olmayan şeylerin de suçun konusunu oluşturabileceği belirtilmekle birlikte, madde gerekçesine de bakıldığında suçun oluşması için mağdur bakımından malvarlığına ilişkin bir zararın doğması gerektiğinden, ancak ekonomik değeri olan şeyler bu suçun konusunu oluşturabilirler.
Dolandırıcılık suçunun hukuki konusu yani suç ile korunan hukuki değer malvarlığı olmakla birlikte suçla sadece kişilerin malvarlığı değerleri teminat altına alınmamakta, suçun oluşumu açısından gerçekleştirilen hileli hareketler kişilerin iradelerinin fesada uğramasına yol açacağından irade özgürlüğünün de korunduğu öğretide ve Yargıtay kararlarında kabul edilmektedir.[2]
DOLANDIRICILIK SUÇUNUN MADDİ UNSURLARI
– Suçun Faili Ve Mağduru
Dolandırıcılık, faili bakımından özellik göstermeyen ve herkes (kişi veya kurumlar) tarafından işlenebilen bir suçtur. Kural bu olmakla birlikte, suçun belli kişiler tarafından işlenmesi, TCK’nun 158. maddesinde cezada artırım yapılmasını gerektiren nitelikli hal olarak düzenlenmiştir.
Suçun basit halinin düzenlendiği madde metninde; “kendisine veya bir başkasına yarar sağlayan kişinin” bu suçu işleyebileceği belirtilmiştir. Bu suçun oluşumu bakımından hileli davranışları gerçekleştiren ile haksız menfaat temin edenin aynı kişi olması gerekli değildir. Yani hileli davranışlar ile bir kimseyi aldatan kişinin hareketi neticesinde başka bir üçüncü kişi haksız menfaat elde edebilir.
Dolandırıcılık suçunun mağduru da herkes olabilir. Bu suçun mağduru, suçla malvarlığı değeri azalan, yani zarar gören kimsedir. Ancak suçun icrası bakımından yalnızca gerçek kişilerin aldatılabileceği kabul edildiğinden suç tüzel kişilere karşı işlendiğinde tüzel kişiler “mağdur” sıfatını değil “suçtan zarar gören” sıfatına haiz olabileceklerdir. Kanunda “onun veya başkasının zararına olarak” dendiğinden hileli hareketlerle aldatılan kişi ile malvarlığında azalma meydan gelen kişinin aynı kişiler olması gerekmez.Jigolo Dolandırıcılığı
Kanun metninde “hileli davranışlarla aldatılıp” ifadesine yer verildiğinden suçun mağdurunun failin hareketlerinin hileli olduğunu algılayabilecek yetenekte olması gerekmektedir. Şayet dolandırıcılık suçu “kişinin algılama yeteneğinin zayıflığından yararlanmak suretiyle” işeniyor ise bu durumda TCK’nun 158. Maddesinin ilk fıkrasının c bendi suçun nitelikli hali söz konusu olacaktır. Suçun mağdurunun algılama yeteneğinin hiç bulunmaması durumunda ise dolandırıcılık suçuna değil diğer unsurlar da gerçekleşmişse ancak ve ancak hırsızlık suçu söz konusu olabilecektir.
– Fiil Ve Netice
Kanun metnindeki suçun tanımına bakıldığında, failin dolandırıcılık suçunun işlediğinin kabulü için;
-Hileli davranışlarla bir kimseyi aldatıp,
-Bu davranış ile birlikte mağdurun veya başkasının zararına olarak, kendisine veya başkasına yarar sağlamış olması gerekir.
Dolayısıyla suçun maddi unsurlarından olan hareket kısmı hileli davranışlarla bir kimseyi aldatmak, netice kısmı ise mağdurun veya başkasının zararına olarak, kendisine veya başkasına yarar sağlamış olmaktır[3]
Suçun hareket unsuru incelenirken “hile” ve “aldatma” eylemlerinden ne anlaşılması gerektiğinin bilinmesi büyük önem taşımaktadır. Sözlükte hile; “birini aldatmak, yanıltmak için yapılan düzen, dolap, oyun, ayak oyunu, alavere, dalavere, desise, entrika” olarak tarif edilmiş olmakla birlikte öğretide de hile; olaylara ilişkin yalan açıklamaların ve sarf edilen sözlerin doğruluğunu kuvvetlendirecek ve böylece muhatabın inceleme eğilimini etkileyebilecek yoğunluk ve güçte olması ve bu bakımdan gerektiğinde bir takım dış hareketler ekleyerek veya böylece var olan halden ve koşullardan yararlanarak, almayacağı bir kararı bir kimseye verdirtmek suretiyle onu aldatması, bu suretle başkasının zihin, fikir ve eylemlerinde bir hata meydana getirmesi olarak kabul edilmektedir.[4]
Dolandırcılık Suçunun Madde Metni
Dolandırıcılık
Madde 157- (1) Hileli davranışlarla bir kimseyi aldatıp, onun veya başkasının zararına olarak, kendisine veya başkasına bir yarar sağlayan kişiye bir yıldan beş yıla kadar hapis ve beşbin güne kadar adlî para cezası verilir.
Nitelikli dolandırıcılık
Madde 158-
(1) Dolandırıcılık suçunun;
a) Dinî inanç ve duyguların istismar edilmesi suretiyle,
b) Kişinin içinde bulunduğu tehlikeli durum veya zor şartlardan yararlanmak suretiyle,
c) Kişinin algılama yeteneğinin zayıflığından yararlanmak suretiyle,
d) Kamu kurum ve kuruluşlarının, kamu meslek kuruluşlarının, siyasi parti, vakıf veya dernek tüzel kişiliklerinin araç olarak kullanılması suretiyle,
e) Kamu kurum ve kuruluşlarının zararına olarak,
f) Bilişim sistemlerinin, banka veya kredi kurumlarının araç olarak kullanılması suretiyle,
g) Basın ve yayın araçlarının sağladığı kolaylıktan yararlanmak suretiyle,
h) Tacir veya şirket yöneticisi olan ya da şirket adına hareket eden kişilerin ticari faaliyetleri sırasında; kooperatif yöneticilerinin kooperatifin faaliyeti kapsamında,
i) Serbest meslek sahibi kişiler tarafından, mesleklerinden dolayı kendilerine duyulan güvenin kötüye kullanılması suretiyle,
j) Banka veya diğer kredi kurumlarınca tahsis edilmemesi gereken bir kredinin açılmasını sağlamak maksadıyla,
k) Sigorta bedelini almak maksadıyla,
l) (Ek: 24/11/2016-6763/14 md.) Kişinin, kendisini kamu görevlisi veya banka, sigorta ya da kredi kurumlarının çalışanı olarak tanıtması veya bu kurum ve kuruluşlarla ilişkili olduğunu söylemesi suretiyle, İşlenmesi halinde, üç yıldan on yıla kadar hapis ve beşbin güne kadar adlî para cezasına hükmolunur. (Ek cümle: 29/6/2005 – 5377/19 md.; Değişik: 3/4/2013-6456/40 md.) Ancak, (e), (f), (j), (k) ve (l) bentlerinde sayılan hâllerde hapis cezasının alt sınırı dört yıldan, adli para cezasının miktarı suçtan elde edilen menfaatin iki katından az olamaz.
(2) Kamu görevlileriyle ilişkisinin olduğundan, onlar nezdinde hatırı sayıldığından bahisle ve belli bir işin gördürüleceği vaadiyle aldatarak, başkasından menfaat temin eden kişi, yukarıdaki fıkra hükmüne göre cezalandırılır.Jigolo Dolandırıcılığı
(3) (Ek fıkra: 24/11/2016-6763/14 md.) Bu madde ile 157 nci maddede yer alan suçların, üç veya daha fazla kişi tarafından birlikte işlenmesi hâlinde verilecek ceza yarı oranında; suç işlemek için teşkil edilmiş bir örgütün faaliyeti çerçevesinde işlenmesi hâlinde verilecek ceza bir kat artırılır.
Daha az cezayı gerektiren hal
Madde 159- (1) Dolandırıcılığın, bir hukuki ilişkiye dayanan alacağı tahsil amacıyla işlenmesi halinde, şikayet üzerine, altı aydan bir yıla kadar hapis veya adlî para cezasına hükmolunur.
DOLANDIRICILIK SUÇUNUN MADDİ VE HUKUKİ KONNUSU
Dolandırıcılık suçunun maddi konusu; failin hileli davranışlarının sonucunda
, bu davranışın muhatabı olan kimsenin veya diğer bir kimsenin malvarlığından çıkan, failin veya diğer bir kimsenin malvarlığına giren malvarlığı değeridir.[1] Bu malvarlığı değerleri taşınır veya taşınmaz mallar olabileceği gibi alacak hakkı dahi olabilir. Her ne kadar öğretide, ekonomik değeri olmayan şeylerin de suçun konusunu oluşturabileceği belirtilmekle birlikte, madde gerekçesine de bakıldığında suçun oluşması için mağdur bakımından malvarlığına ilişkin bir zararın doğması gerektiğinden, ancak ekonomik değeri olan şeyler bu suçun konusunu oluşturabilirler. Jigolo Dolandırıcılığı
Dolandırıcılık suçunun hukuki konusu yani suç ile korunan hukuki değer malvarlığı olmakla birlikte suçla sadece kişilerin malvarlığı değerleri teminat altına alınmamakta, suçun oluşumu açısından gerçekleştirilen hileli hareketler kişilerin iradelerinin fesada uğramasına yol açacağından irade özgürlüğünün de korunduğu öğretide ve Yargıtay kararlarında kabul edilmektedi
Dolandırıcılık Suçu Nitelikli Halleri Cezası
TCK madde 158’de nitelikli dolandırıcılık “Dolandırıcılık suçunun;
a) Dini inanç ve duyguların istismar edilmesi suretiyle,
b) Kişinin içinde bulunduğu tehlikeli durum veya zor şartlardan yararlanmak suretiyle,
c) Kişinin algılama yeteneğinin zayıflığından yararlanmak suretiyle,
d) Kamu kurum ve kuruluşlarının, kamu meslek kuruluşlarının, siyasi parti, vakıf veya dernek tüzel kişiliklerinin araç olarak kullanılması suretiyle,
e) Kamu kurum ve kuruluşlarının zararına olarak,
f) Bilişim sistemlerinin, banka veya kredi kurumlarının araç olarak kullanılması suretiyle,
g) Basın ve yayın araçlarının sağladığı kolaylıktan yararlanmak suretiyle,
h) Tacir veya şirket yöneticisi olan ya da şirket adına hareket eden kişilerin ticari faaliyetleri sırasında; kooperatif yöneticilerinin kooperatifin faaliyeti kapsamında,
i) Serbest meslek sahibi kişiler tarafından, mesleklerinden dolayı kendilerine duyulan güvenin kötüye kullanılması suretiyle,
j) Banka veya diğer kredi kurumlarınca tahsis edilmemesi gereken bir kredinin açılmasını sağlamak maksadıyla,
k) Sigorta bedelini almak maksadıyla,
l) Kişinin, kendisini kamu görevlisi veya banka, sigorta ya da kredi kurumlarının çalışanı olarak tanıtması veya bu kurum ve kuruluşlarla ilişkili olduğunu söylemesi suretiyle,
İşlenmesi halinde, üç yıldan on yıla kadar hapis ve beşbin güne kadar adlî para cezasına hükmolunur. Ancak, (e), (f), (j), (k) ve (l) bentlerinde sayılan hâllerde hapis cezasının alt sınırı dört yıldan, adli para cezasının miktarı suçtan elde edilen menfaatin iki katından az olamaz.
(2) Kamu görevlileriyle ilişkisinin olduğundan, onlar nezdinde hatırı sayıldığından bahisle ve belli bir işin gördürüleceği vaadiyle aldatarak, başkasından menfaat temin eden kişi, yukarıdaki fıkra hükmüne göre cezalandırılır.
(3) Bu madde ile 157. maddede yer alan suçların, üç veya daha fazla kişi tarafından birlikte işlenmesi hâlinde verilecek ceza yarı oranında; suç işlemek için teşkil edilmiş bir örgütün faaliyeti çerçevesinde işlenmesi hâlinde verilecek ceza bir kat artırılır.” olarak düzenlenmektedir.
Dolandırıcılık suçunun nitelikli halinden bahsedebilmek için öncelikle suçun basit şeklinde aranan şartları taşıması gerekmektedir. Buna göre kredi kurumlarının aracı kılınmak suretiyle dolandırıcılık suçunun işlenmesi, suçun nitelikli halleri arasında sayılmıştır. Burada önemli olan mağdurun kredi kurumlarında bulunan mevduatının elde edilmesi değil; failin mağduru aldatmak için kullandığı hileli davranışları içerisinde kredi kurumlarına yer vermesi, bu kurumları mağdurun aldatılmasında kullanmasıdır.
Yargıtay 15. Ceza Dairesi’nin 2017/11565 E., 2019/10378 K. Sayılı 23.10.2019 Tarihli Kararı; “Hile itelikli bir yalandır. Fail tarafından yapılan hileli davranış belli oranda ağır, yoğun ve ustaca olmalı, sergileniş açısından mağdurun inceleme olanağını ortadan kaldıracak nitelikte birtakım hareketler olmalıdır. Kullanılan hileli davranışlarla mağdur yanılgıya düşürülmeli ve bu yanıltma sonucu yalanlara inanan mağdur tarafından sanık veya bir başkasına haksız çıkar sağlanmalıdır. Hilelin kandırıcı nitelikte olup olmadığı olaysal olarak değerlendirilmeli, olayın özelliği, fiille olan ilişkisi, mağdurun durumu, kullanılmışsa gizlenen veya değiştirilen belgenin nitelikleri ayrı ayrı nazara alınmalıdır.” Şeklinde tanımlanmaktadır.
Madde gerekçesine bakıldığında hile; icraî bir davranışla gerçekleştirilebileceği gibi; karşı tarafın içine düştüğü hatadan, bir konuda yanlış bilgi sahibi olmasından yararlanarak da, yani ihmali davranışla da, gerçekleştirilebilir. Ancak ihmali bir davranış ile gerçekleşmesi durumunda kişinin, hataya düşen karşı tarafı bilgilendirmek konusunda yükümlülüğünün olması gerekmektedir.
Kısaca dolandırıcılık yönünden hile; muhatabını hataya düşürmeye, aldatmaya, onun algılama ve irade yeteneğini etkilemeye elverişli, gerçeği gizlemeye, başkalaştırmaya, olduğundan farklı göstermeye hizmet eden maddi yahut gayri maddi her türlü davranıştır. Ayrıca her ne kadar basit bir yalan hile kapsamında değerlendirilmese de güven ortamı sağlanarak mağdurun denetleme imkanını kaldıran ve belli bir yoğunlukta olan yalan da hile olarak değerlendirilebilir.[6]
Nitekim Yargıtay Ceza Genel Kurulu’nun 2018/536 E. 2019/538 K. Sayılı 17.09.2019 Tarihli kararında; “Mal varlığının yanında irade özgürlüğünün de korunduğu dolandırıcılık suçunun oluşabilmesi için……Yalan belli oranda ağır, yoğun ve ustaca olmalı, sergileniş açısından mağdurun denetleme olanağını ortadan kaldırmalıdır. Kullanılan hile ile mağdur yanılgıya düşürülmeli ve yanıltma sonucu kandırıcı davranışlarla yalanlara inanan mağdur tarafından sanık veya başkasına haksız çıkar sağlanmalıdır. Hileli davranışın aldatacak nitelikte olması gerekir. Basit bir yalan hileli hareket olarak kabul edilemez.” şeklinde ifade edilmiştir.
Dolandırıcılık suçunun gerçekleşebilmesi için failin gerçekleştirdiği hileli hareketin aynı zamanda mağduru “aldatması” gerekir. Sözlükte aldatma; “beklenmedik bir davranışla yanıltmak, karşısındakinin dikkatsizliğinden, ilgisizliğinden yararlanarak onun üzerinden kazanç sağlamak, bir şeyin görünürdeki durumu, o şeyin niteliği bakımından yanlış bir kanı vermek” şeklinde tanımlanmıştır.
Aldatma kabiliyeti olmayan hileli davranışların maddi olayda bulunması ve mağdurun hileli davranışlara itibar etmemesi durumunda işlenemez suçun var olduğu söylenebilir. Ayrıca maddi olayda hilenin aldatma kabiliyetine sahip olmasına rağmen mağdurun aldanmaması halinde ise teşebbüs hükümleri uygulanmalıdır. Jigolo Dolandırıcılığı
Bu konu hakkında benzer makaleler için tıklayın
Avukatlarımızca Hazırlanan Makalelerimiz
- Tck Madde 215 Suçu Ve Suçluyu Övme
1. Suçu ve Suçluyu Övme Suçu Nedir? Suçu ve suçluyu övme suçu TCK madde 215’de Kamu Barışına Karşı Suçlar başlığı altında düzenlenmiştir. Türk Ceza Kanunu Madde 215 – “İşlenmiş olan bir suçu […] - Yargıtay Tarafından Hakaret Sayılan KelimelerHAKARET SAYILANLAR YAHUDİ YARGITAY 16.CD (E:2017/1486 K:2017/4427 T:12.06.2017) YANDAN ÇARKLI YARGITAY 4.CD (E:2013/26390 K:2014/16646 T:07.07.2014) YAPTIĞINIZ İŞİN İÇİNE SIÇAYIM YARGITAY 15. CD (E:2012/6180 K:2012/41043 T:11.09.2012) YARRAK BAŞI YARGITAY 18.CD (E:2019/23524 K:2020/7827 T:22.06.2020) […]
- Jigolo DolandırıcılığıGünümüzde iletişim araçlarının ve teknolojinin hızla gelişmesinden ve buna paralel olarak insanlar arasındaki etkileşimin hızla artmış olmasından ötürü malvarlığına karşı işlenen suçlar özellikle son dönemde artış göstermektedir. Bu nedenle Türkiye’de de kamuoyuna […]
- Polis DavalarıEmniyet Hizmetleri Sınıfı Mensupları Atama ve Yer Değiştirme Yönetmeliği hükümlerine göre ülkemiz atama ve yer değiştirme için birinci ve ikinci bölge olmak üzere iki bölgeye ayrılmış, bölgeler ve hizmet süreleri belirlenmiş, personelin, […]
- Dolandırıcılık Suçu Şikayet DilekçesiDOLANDIRICILIKTAN SAVCILIĞA SUÇ DUYURUSU DİLEKÇESİ NASIL YAZILIR? Dolandırıcılıktan savcılığa suç duyurusu dilekçesi yazılırken; suçun faili doğru bir şekilde tespit edilmelidir. Bu sebeple öncelikle dolandırıcılık suçunun faili konusuna değinmeliyiz. Kural olarak bu suçu […]
 Gaziantep Ceza avukatı; | Gaziantep Ceza Dosyası |
| Gaziantep Ağır Ceza Avukatı; | Gaziantep Sulh Ceza Avukatı; |
| Gaziantep Asliye Ceza Avukatı; | Gaziantep Avukatı |
| Gaziantep Takipsizlik Kararı | |
| Online Destek Hattı; |