Adli Para Ceası Nedir? Nereye Ödenir?

Adli Para Cezası Nereye Ödenir? Nasıl Yatırılır?

Mahkeme maddi durumunuza bakarak hükmettiği adli para cezasını peşin veya taksitler halinde ödemenize hükmedebilir. Adli para cezasının peşin veya taksitle ödenmesine ilişkin mahkeme kararı ancak kesinleşmekle hüküm ifade eder. Yani mahkemenin verdiği karar temyiz edilmişse adli para cezasının tahsili Yargıtay’ın onama kararından sonra mümkün olabilecektir, karar temyiz edilmemişse verildikten kısa bir süre sonra kesinleşecektir. Mahkeme kararı kesinleştikten sonra, kararı veren mahkeme, hükmedilen adli para cezasının tahsili için aynı adliyedeki İnfaz Savcılığı’na yazı yazacaktır. İnfaz Savcılığı, mahkemenin kendisine gönderdiği yazının içeriğine göre, hükmedilen adli para cezasının taksitle veya peşin ödenmesi için ilgilisine “Adli Para Cezası Ödeme Emri” gönderir (Örnek Para Cezası Ödeme Emri Aşağıdadır).

İnfaz Savcılığı’nın göndereceği Para Cezası Ödeme Emri’nin elinize ulaşması, kararın kesinleşmesinden itibaren 1 ay – 2 ay arası sürer. Ödeme emrinin size tebliğinden itibaren hükmedilen adli para cezasını 30 gün içerisinde ödemeniz gerekir. Bu ödeme emrini aldığınızda Adliyede bulunan Cumhuriyet Savcılığı İnfaz Bürosu’na başvurmanız ve burdan Vergi Dairesi’ni hitaben yazılmış bir yazı almanız gereklidir. İnfaz Bürosu’nun verdiği yazıyla Vergi Dairesi’ne ödeme yapıldıktan sonra yapılan ödemeye dair dekont alınarak Cumhuriyet Savcılığı İnfaz Bürosu’na teslim edilmelidir. Böylece adli para cezasının infaz edildiği hem dosyaya hem de elektronik ortama kaydedilir. Bizzat kendiniz veya bir ceza avukatı aracılığıyla herhangi bir yanlışlığa mahal vermemek için dosyanızı kontrol ettirebilirsiniz.

Adli Para Cezası Kayıtları

Para cezasının ödendiğine yönelik dekontlar son derece önem arz ediyor. Çünkü dekontlar sayesinde ödemenin yapıldığına yönelik kayıt işlemlerine geçilir. Bu kayıt işlemi olmadan cezanın ortadan kalkması mümkün olmaz. Adli para cezaları nasıl ödenir öğrenenler akabinde;

1. İnfaz Büroları’nı ziyaret ederek dekont sunmak zorunda.
2. Dekont üzerinden kayıt işlemlerine geçilir.
3. Kayıt hem dosya üzerinden hem de elektronik ortamdan gerçekleşir.

Son olarak adli para cezasını ödeyenler kontrole başvurabilir. Bizzat kendiniz dosyanıza göz atarak kaydı değerlendirmeye alabilirsiniz. Ya da ceza avukatları tarafından dosyaların kontrolüne geçilebilir. Böylece adli para cezasının uygulanması ve tamamlanması mümkün olacaktır.

Adli para cezası taksitlendirme

5237 sayılı Türk Ceza Kanunu’nun adli para cezasının taksitlendirilmesine ilişkin düzenlemesi şu şekildedir:

“Hakim, ekonomik ve şahsi hallerini göz önünde bulundurarak, kişiye adlî para cezasını ödemesi için hükmün kesinleşme tarihinden itibaren bir yıldan fazla olmamak üzere mehil verebileceği gibi, bu cezanın belirli taksitler halinde ödenmesine de karar verebilir. Taksit süresi iki yılı geçemez ve taksit miktarı dörtten az olamaz. Kararda, taksitlerden birinin zamanında ödenmemesi halinde geri kalan kısmın tamamının tahsil edileceği ve ödenmeyen adlî para cezasının hapse çevrileceği belirtilir.”

Bu açıklama çerçevesinde yukarıdaki örnekten devam edecek olursak, mahkeme kararının ilgili kısmı şu şekilde olacaktır:

Sanık ….’ın … suçu nedeniyle 1500 (bin beşyüz) gün adli para cezası ile cezalandırılmasına, TCK 52/2 uyarınca her bir gün için 30 (otuz) TL takdir edilerek neticeten toplam 45.000 (kırk beş bin) TL adli para cezası ile cezalandırılmasına, sanık hakkında hükmolunan adli para cezasının miktarı, sanığın ekonomik ve şahsi durumu göz önünde bulundurularak sanığın bu cezayı TCK 52/4 maddesi uyarınca birer aylık ara ile 20 (yirmi) eşit taksitte ödemesine, sanığın taksitlerden birini zamanında ödememesi halinde geri kalan kısmın tamamının tahsil edileceği ve ödenmeyen adlî para cezasının hapse çevrileceği hususunun sanığa ihtarına (yapıldı)…

Adli para cezası affı

Adli para cezası, bir ceza yaptırımıdır. Dolayısı ile bu cezanın affı meselesi cezanın affına ilişkin genel hükümler çerçevesinde ele alınmalıdır. Bir başka anlatımla adli para cezaları için ayrı bir af müessesi bulunmamaktadır.

Kişiler hakkında kesinleşmiş bulunan adli para cezalarını affetmek yetkisi, diğer tüm cezalarda olduğu gibi TBMM’ye aittir. TBMM, bu yetkisini çıkaracağı genel af ya da özel af niteliğindeki bir af kanunu ile kullanabilir.

“Türkiye Büyük Millet Meclisinin görev ve yetkileri, …… Türkiye Büyük Millet Meclisi üye tamsayısının beşte üç çoğunluğunun kararı ile genel ve özel af ilânına karar vermek ve Anayasanın diğer maddelerinde öngörülen yetkileri kullanmak ve görevleri yerine getirmektir.” (Anayasa m. 87)

TCK’nın genel af ve özel affa ilişkin hükümleri ise şöyledir:

“Genel af halinde, kamu davası düşer, hükmolunan cezalar bütün neticeleri ile birlikte ortadan kalkar.

Özel af ile hapis cezasının infaz kurumunda çektirilmesine son verilebilir veya infaz kurumunda çektirilecek süresi kısaltılabilir ya da adlî para cezasına çevrilebilir.” (TCK m. 65)

Buna göre genel af ilan edilmek suretiyle hükümlü hakkında hükmolunan ceza, bütün neticeleri ile birlikte ortadan kaldırılabileceği gibi, özel af ilan edilmek suretiyle hapis cezaları adli para cezasına da dönüştürülebilir.

Bununla birlikte af ilan edilene kadar gerçekleşmiş ödemeler varsa genel af ya da özel af ilânı ödenen bu adlî para cezasının geri alınmasını gerektirmez. (TCK m. 74/1)

Adli para cezası ödenmezse ne olur ?

Adli para cezasının nereye ödeneceği ve infazı sürecindeki taksitlendirme kolaylığı yukarıdaki başlık altında anlatıldı. Bu başlıkta adli para cezasının ödenmemesi hâlinde nelerin söz konusu olacağı anlatılacaktır.

İfade etmek gerekir ki adli para cezasının ödenme sürecine ilişkin hususlar, hükümlünün çocuk olup olmamasına göre değişir.

Adli Para Cezası HAGB’ yi Bozar mı ?

Uygulamada sıkça sorulan sorulardan birisi de sanık hakkında sonradan verilen adli para cezasının önceden verilmiş olan Hükmün Açıklanmasının Geri Bırakılması (HAGB) kararını etkileyip etkilemeyeceğidir.

Bilindiği üzere 5271 sayılı Ceza Muhakemesi Kanunu’nun 231/5 maddesi uyarınca sanık hakkında hükmolunan iki yıl veya daha az süreli hapis veya adlî para cezası hakkında mahkeme tarafından hükmün açıklanmasının geri bırakılmasına dair karar verilebilmektedir. Bu suretle verilen hükmün açıklanmasının geri bırakılması kararı ile birlikte kurulan hüküm sanık hakkında bir hukukî sonuç doğurmamaktadır. (CMK m. 231/5)

Denetim süresi içerisinde kasten bir suç işlenmemelidir. Eğer sanık tarafından bu süre zarfında kasten bir suç işlenmezse ve denetimli serbestlik tedbirine ilişkin yükümlülüklere de uygun davranılırsa açıklanması geri bırakılan hüküm ortadan kaldırılarak, davanın düşmesi kararı verilir. (CMK m. 231/10)

Fakat eğer denetim süresi içinde kasten yeni bir suç işlenir ise veya denetimli serbestlik tedbirine ilişkin yükümlülüklere aykırı davranması halinde, mahkeme hükmü açıklar. İşlenen suçun adli para cezası gerektirmesi ya da hapis cezası gerektirmesi arasında bir fark yoktur. Her iki durumda da HAGB ortadan kaldırılarak hüküm açıklanır. Ama taksirli bir suç işlenmiş ise HAGB bakımından herhangi bir sorun olmaz.

İDARİ PARA CEZASI ÖDENMEZSE NE OLUR ?

Bu konu hakkındaki benzer makalelerimiz için tıklayın.