Avukat Bulundurma Zorunluluğu
Şirketlerde ve kooperatiflerde avukat bulundurma zorunluluğunun yasal dayanağından, bu avukatlara verilecek ücretin tutarından ve buna uymayanlara uygulanacak müeyyideden bahsedeceğiz.
Yasal dayanak
Şirketlerde ve kooperatiflerde avukat bulundurma mecburiyeti; 1136 sayılı Avukatlık Kanunu’nun 35’inci maddesinin 3’üncü fıkrası hüküm altına almıştır.
Önce kanundaki hükmü görelim:
“Dava açmaya yeteneği olan herkes kendi davasına ait evrakı düzenleyebilir, davasını bizzat açabilir ve işini takip edebilir. Ancak, Türk Ticaret Kanunu’nun 272’nci maddesinde ön görülen esas sermaye miktarının beş katı veya daha fazla esas sermayesi bulunan anonim şirketler ile üye sayısı yüz veya daha fazla olan yapı kooperatifleri sözleşmeli bir avukat bulundurmak zorundadır.” der ve devam eder.
Şimdi 6762 sayılı eski Türk Ticaret Kanunu’nun 272’nci maddesine bakalım:
“Özel kanunlarda aksine hüküm olmadıkça esas sermaye miktarı beşmilyar (ellimilyar) (altı sıfır silinmeden önceki şekli) Türk lirasından aşağı olamaz. Bu miktar, Bakanlar Kurulunca on katına kadar artırılabilir.”
Şimdi de 6102 sayılı yeni Türk Ticaret Kanunu’nun; “En az sermaye tutarı” başlıklı 332’nci maddesine bakalım:
“Tamamı esas sözleşmede taahhüt edilmiş bulunan sermayeyi ifade eden esas sermaye ellibin Türk Lirasından ve sermayenin artırılmasında yönetim kuruluna tanınmış yetki tavanını gösteren kayıtlı sermaye sistemini kabul etmiş bulunan halka açık olmayan anonim şirketlerde başlangıç sermayesi yüzbin Türk Lirasından aşağı olamaz. Bu en az sermaye tutarı Bakanlar Kurulunca artırılabilir.” der ve devam eder.
Yürürlükten kalkan ve yürürlükte olan her iki Kanunda sermaye ile ilgili getirilmiş tutarı gördükten sonra konuyu örnekleyelim:
Türk Ticaret Kanunu’na göre en az sermaye 50.000 TL. Buna göre; 50.000X5 = 250.000 TL ve üzeri bir sermayeye sahip olan anonim şirketler, bünyelerinde ya da sözleşmeli olarak bir avukat bulundurmak zorundadırlar.
Verilecek ücret
Avukatlık Kanunu’nun 35’inci maddesi uyarınca bulundurulması gereken sözleşmeli avukatlara 2019 Yılı için; anonim şirketlerde asgari 1.512 TL, Yapı kooperatiflerinde asgari 2.268 TL ücret ödenmesi gerekir.
Müeyyide
Yine avukatlık Kanunu’nun 35’inci maddesinin 3’üncü fıkrasında; “…
Bu fıkra hükmüne aykırı davranan kuruluşlara Cumhuriyet savcısı tarafından sözleşmeli avukat tayin etmedikleri her ay için, sanayi sektöründe çalışan on altı yaşından büyük işçiler için suç tarihinde yürürlükte bulunan, asgari ücretin iki aylık brüt tutarı kadar idarî para cezası verilir.” hükmü yer almaktadır. Buna göre; 2019 Yılı için on altı yaşından büyük işçiler için tespit edilen asgari brüt ücret tutar 2.558,40 TL. ve iki aylık brüt tutarı ise; 2.558,40X2=5.116,80 TL ceza hesaplanacaktır.