Ortak Velayet Nedir ?

Ortak velayet çocuk üzerindeki velayet hakkının anne ve baba tarafından beraberce kullanılabilmesini ifade eder. Ortak velayet durumunda, ebeveynler çocuk üzerindeki velayet hakları kapsamındaki konularda ortak karar alırlar. Evlilik birliği içinde geçerli olan ortak velayet kurumunun boşanmadan sonra geçerli olup olamayacağı konusunda görüş ayrılıkları mevcuttur. Belirli şartların oluşması neticesinde mahkeme tarafından ortak velayet kararına hükmedilebilir. 4721 sayılı Türk Medeni Kanununda düzenlenen velayette olduğu gibi ortak velayet durumunda da çocuğun menfaatinin gözetilmesi esastır

Ortak velayetdurumunun Türk hukukunda mümkün olmadığını savunan doktrindeki bu görüşün diğer bir dayanağı da TMK m.182/2’de yer alan “Velâyetin kullanılması kendisine verilmeyen eş” ibaresidir. Bu gerekçeye karşı doktrinde ortak velayetin mümkün olabileceğini savunan grup tarafından getirilen eleştiriler;

  1. Söz konusu madde başlığının “hakimin takdir yetkisi”olduğu ve birlikte velayet kararının hakimin takdirinde olduğu,
  2. Bu hususta bir kanun boşluğu olduğu ve hakimin bu boşluğu doldurabileceği,
  3. Buna bağlı olarak hükmün emredici nitelikte olmadığı,
  4. Çocuğun yararı gözetildiğinde velayet hakkının anne ve baba tarafından ortaklaşa kullanılması kararının verilmesinin uygun olduğu durumlarda bu hükmün lafzi yorumuna dayanarak karar alınamamasının mantık dışı olacağı,

şeklindedir.

anlaşmalı boşanma avukatı, çekişmeli boşanma avukatı gaziantep ceza avukatı

Boşanma Davasında Velayet

Velayet konusunda daha önce de birçok  yazımızda belirttiğimiz üzere boşanma davası açılmış, ortak hayata son verilmiş veya ayrılık gerçekleşmişse hakim, velayeti eşlerden birine verebilir. Anne ve baba evli değilse, yani müşterek çocuk evlilik dışı ilişkiden doğmuşsa velayet anneye aittir.

Anne ve baba, velayet ile çocuğun bakım ve eğitimi konusunda onun menfaatini göz önünde tutarak gerekli kararları alır ve uygularlar.

Ortak Velayet ve Nafaka

Yukarıda da beyan ettiğimiz üzere ortak velayet kararı olsa dahi müşterek çocuğum kiminle birlikte yaşayacağı kararlaştırılmalıdır. Aynı şekilde müşterek çocukiçin kimin, ne kadar nafaka ödeyeceği de belirlenmelidir. Ortak velayete hükmedilmiş olması çocuk için nafaka yükümlülüğünün ortadan kaldırmamaktadır.

Ülkemizde kanun hükümlerinde açıkça ortak velayet ve ortak velayet durumunda nafaka konusunda bir hüküm bulunmasa da usulüne uygun yürürlüğe konulan milletlerarası andlaşmalar kanun hükmündedir. Her ne kadar milletlerarası andlaşmalarda yazılı olsa da iç hukukumuzda da yapılacak kanun düzenlemesi ile ortak velayet hususuna açıklık getirilmesi uygun olacaktır.

Boşanma Davasından Sonra Ortak Velayet Davası

Boşandıktan sonra çocuğun velayeti için her zaman velayet davası açılması mümkündür. Boşanma davasında ortak velayete ilişkin hiçbir hüküm bulunmayabilir. Aynı şekilde boşandıktan sonra ortak velayet için de dava açılabilecektir.

Ortak Velayet Şartları

Yukarıda da açıkladığımız üzere velayetin birlikte kullanılması hakkında iç hukukumuzda bir düzenleme mevcut değildir.  Hatta iç hukuk kurallarımıza göre boşanmadan sonra velayet anne ya da babadan birine verilir. Dolayısıyla ortak velayet şartlarını ancak yargı kararlarına göre belirlemek mümkündür. Yargı kararlarına göre velayetin birlikte kullanılması şartları şunlardır:

  • Her şeyden önce ebeveynlerin bu hususta istekli olmaları ve aralarındaki iletişimin velayetin birlikte kullanılması için kuvvetli olması gerekir.
  • Eşler velayetin birlikte kullanılması hakkındaki isteklerini boşanma dilekçelerinde belirtip mahkemeye sunmalıdırlar.
  • Hakim ortak velayet kararı vermek için yukarıdaki şartların varlığının yanında çocuğun üstün yararının bulunduğuna ilişkin kanaat getirmelidir. Yani; hakimde çocuğun kişisel gelişimi, bakımı, ebeveynlerinin çocukla ilişkisi gibi konularda velayetin birlikte kullanılmasının çocuk için daha yararlı olacağı izlenimi bırakılmalıdır.
  • Ortak velayette çocuğun yaşı önemli olup çocuk ayırt etme gücüne sahipse hakim karar verirken bu hususta onun da görüşünü alır.

Görüldüğü üzere hakime takdir yetkisi tanınmıştır. Hakim somut olayın özelliklerine göre yukarıda açıklanan şartların varlığı halinde müşterek çocuğun yararını gözeterek hüküm verecektir.

Avukat Aziz Cihan KAÇIRAN - Gaziantep ACK Avukatlık Ofisi Gaziantep Ağır Ceza Avukatı Anlaşmalı ve Çekişmeli Boşanma Avukatı

Ortak Velayetin Dezavantajları

Her somut olayda ebeveynlerin çocukla olan ilişkisine göre ortak velayetin avantajlı olup olmadığı değişkenlik gösterir. Velayetin birlikte kullanılması durumunda ortaya çıkabilecek olumsuzluklar ise şöyle sayılabilir:

  • Evlilik birliği eşlerin anlaşamaması nedeniyle boşanma ile sona erdiğinden eşler arasında tekrar anlaşmazlık çıkması ortak velayet altındaki çocuğun olumsuz etkilenmesine yol açabilir.
  • Eşler anlaşamadıklarından evlilik birliğine son verdikleri için velayet hakkından doğan hakların kullanılması ve yükümlülüklerin yerine getirilmesinde ortak hareket edemeyebilirler.
  • Boşanan eşlerin başka biriyle evlenmeleri sebebiyle velayetin birlikte kullanılması halinde aralarında sorunlar çıkabilir.
  • Velayetin birlikte kullanılması altındaki çocuk anne ve babasının boşandığını ve buna bağlanan sonuçları kabullenmede zorluk çekebilir.

Velayetin birlikte kullanılması Avantajları: Her ne kadar ortak velayetin olumsuzlukları olsa da olumlu yanları yadsınamaz niteliktedir.

Eşlerin boşanmalarında en az etkilenmesi gereken çocuklar olduğundan ebeveynler velayetin birlikte kullanılması sayesinde onların menfaati doğrultusunda ortak hareket edeceklerdir. Böylece çocuklar hakkında karar alırken görüş alışverişi yapmak zorunda olacaklardır.

Ebeveynleri ayrılmış olsa da ortak velayet altındaki çocuk hem annesinin hem de babasının sorumluluğunu üzerinde hissetmeye devam edecektir.

Ortak Velayette Avukat Desteği

Ortak velayet nedir, şartları nelerdir ve süreç nasıl işler bunlardan bahsettik. Oldukça yıpratıcı olan boşanma sürecinde çocuğun menfaati gözetilirken son derece dikkatli davranmalıdır. Ayrıca ortak velayet kanunda düzenlenmediğinden hukuki nitelendirmenin yapılması oldukça karmaşık bir hal almıştır.

Dolayısıyla bu yıpratıcı süreci hızlı ve etkili bir şekilde sonlandırmak için alanında uzman bir boşanma avukatından yardım almakta yarar vardır.

Bu konuhakkında benzer makalelerimiz için tıklayın

Yazımızı Beğendiniz Mi?

Yorum bırakın

E-posta hesabınız yayımlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir

Call Now

Scroll to Top
WhatsApp
Avukata Soru Sor
Merhaba, daha fazla bilgi için, konusunda uzman avukat uygun bir ücret karşılığında size yardımcı olup yol haritanızı çizecektir.