ÖZET : Şikayet, mükerrer takip iddiasına ilişkindir.
Mahkemece borçlunun mükerrer takip iddiası incelenmeksizin süre aşımı gerekçesiyle şikayetin reddine karar verildiği anlaşılmaktadır.
Mahkemece ilamlı icra takibinde mükerrerlik şikayetinin süresiz olarak yapılabileceği gözetilmek suretiyle İİK’nun 18. maddesi gereğince duruşma açılarak taraf beyanları alındıktan sonra, takibin mükerrer olup olmadığı tespit edilerek sonuca gidilmesi gerekirken eksik inceleme ve araştırma ile evrak üzerinden karar verilmesi isabetsiz olup bozmayı gerektirmiştir.
Yargıtay
12.Hukuk Dairesi
Esas : 2019/9462
Karar : 2020/2696
Karar Tarihi : 16.3.2020
- MÜKERRER TAKİP ŞİKAYETİ ( Süre Aşımı Gerekçesiyle Şikayetin Reddine Karar Verildiği/İlamlı İcra Takibinde Mükerrerlik Şikayetinin Süresiz Olarak Yapılabileceği Gözetilmek Suretiyle İİK 18. Maddesi Gereğince Duruşma Açılarak Taraf Beyanları Alındıktan Sonra Takibin Mükerrer Olup Olmadığı Tespit Edilerek Sonuca Gidilmesi Gerekirken Eksik İnceleme ve Araştırma İle Evrak Üzerinden Karar Verilmesinin İsabetsiz Olduğu )
- İLAMA AYKIRILIK ( Takibin Mükerrer Olduğu Yönündeki Şikayetin İlamlı İcra Takibinde İlama Aykırılık Nedeni İçinde Değerlendirilmesi Gereği Bu Nedenle Anılan Başvurunun İİK 16/2. Maddesine Göre Süresiz Şikayete Tabi Olacağı )
- SÜRESİZ ŞİKAYET ( İlamlı İcra Takibinde Mükerrerlik Şikayeti/İlamlı İcra Takibinde İlama Aykırılık Nedeni İçinde Değerlendirilmesi Gereği – Süresiz Olarak Yapılabileceği/İİK 18. Maddesi Gereğince Duruşma Açılarak Taraf Beyanları Alındıktan Sonra Takibin Mükerrer Olup Olmadığı Tespit Edilerek Sonuca Gidilmesi Gerektiği )
DAVA : Yukarıda tarih ve numarası yazılı mahkeme kararının müddeti içinde temyizen tetkiki borçlu tarafından istenmesi üzerine bu işle ilgili dosya mahallinden daireye gönderilmiş olup, dava dosyası için Tetkik Hâkimi tarafından düzenlenen rapor dinlendikten ve dosya içerisindeki tüm belgeler okunup incelendikten sonra işin gereği görüşülüp düşünüldü :
KARAR : Sair temyiz itirazları yerinde değil ise de;
Borçlunun icra mahkemesine başvurusunda, … 6. Asliye Hukuk Mahkemesi’nin 07.07.2015 tarih, 2015/568 E.-201/326 K. sayılı ilamına dayalı olarak … 10. İcra Müdürlüğü’nün 2015/10382 Esas sayılı dosyası ile takip başlatıldığını; mahkemenin bozma öncesi ilamına dayanılarak asıl dava için, … 5. İcra Müdürlüğü’nün 2011/12423 Esas, birleşen dava için ise … 5. İcra Müdürlüğü’nün 2011/12424 Esas sayılı takip dosyaları ile daha önce takip başlatılmış olduğu, bu nedenle bozma sonrası başlatılan takibin mükerer olduğu, son yapılan takipte istenen vekalet ücreti, yargılama giderleri, ana para ve faizin fazla talep edildiği, davacı sayısı ile icra emrindeki alacaklı sayısının uyuşmadığı, 2011/12424 Esas sayılı icra dosyasına 59.861,00 TL ödeme yapıldığı ve mahsubu gerektiğini belirterek, takibin ilk açılan … 5. İcra Müdürlüğü’nün 2011/12423 Esas sayılı takip dosyası üzerinden devamını talep etmiş, mahkemece; şikayetin kısmen kabulüne karar verilmiş, kararın borçlu idare vekili tarafından temyiz edildiği anlaşılmıştır.
Takibin mükerrer olduğu yönündeki şikayet ilamlı icra takibinde ilama aykırılık nedeni içinde değerlendirilmelidir. Bu nedenle anılan başvuru İİK’nun 16/2. maddesine göre süresiz şikayete tabidir (HGK’nun 21.06.2000 tarih, 2000/12-1002 Sayılı kararı).
Öte yandan İİK’nun 18. maddesine göre, icra mahkemesinde basit yargılama usulü uygulanır. Şu kadar ki, talep ve cevaplar dilekçeyle olabileceği gibi icra mahkemesine ifade zapt ettirmek suretiyle de olur. Aksine hüküm bulunmayan hallerde icra mahkemesi, şikayet konusu işlemi yapan icra dairesinin açıklama yapmasını ve duruşma yapılmasına gerek olup olmadığını takdir eder. Her ne kadar İİK’nun 18/3. maddesi gereğince aksine hüküm bulunmayan hallerde duruşma yapılmasına gerek olup olmadığı icra mahkemesi’nin takdirine bırakılmış ise de, anılan takdir yetkisi mutlak bir seçimlik hak olmayıp, halin icabına göre işin duruşmalı olarak incelenmesi gerektiği durumlarda mahkeme takdir yetkisini duruşma yapmaktan yana kullanmalıdır. Mahkeme duruşma yapılmasını uygun gördüğü takdirde ilgilileri en kısa zamanda duruşmaya çağırır ve gelmeseler bile gereken kararı verir
Somut olayda, … 6. Asliye Hukuk Mahkemesi’nin 07.07.2015 tarih, 2015/568 E.-201/326 K. ilamına dayalı olarak asıl dava için, … 5. İcra Müdürlüğü’nün 2011/12423 Esas, birleşen dava için ise … 5. İcra Müdürlüğü’ nün 2011/12424 Esas sayılı takip dosyaları ile takip başlatıldığı, kararın Yargıtay 5. Hukuk Dairesi’nin 08.03.2012 tarih ve 2011/732 E.-2012/4373K. sayılı ilamı ile bozulduğu ve bozma sonrası aynı mahkemece yeniden yapılan yargılama neticesinde verilen 07.07.2015 tarih, 2012/568 E.-2015/326 K. sayılı ilam ile birleşen davada yönünden feragat nedeniyle davanın reddine ve asıl dava yönünden esas hakkında hüküm kurulduğu ve ilama dayalı olarak şikayet konusu … 10. İcra Müdürlüğü’nün 2015/10382 Esas sayılı takip dosyası ile ikinci bir takip başlatıldığı, dolayısıyla ilk başlatılan takip dosyasında tahsili mümkün olan alacağın, makul bir neden olmaksızın yeni bir takip ile istendiği, mahkemece borçlunun mükerrer takip iddiası incelenmeksizin süre aşımı gerekçesiyle şikayetin reddine karar verildiği anlaşılmaktadır.
O halde mahkemece ilamlı icra takibinde mükerrerlik şikayetinin süresiz olarak yapılabileceği gözetilmek suretiyle İİK’nun 18. maddesi gereğince duruşma açılarak taraf beyanları alındıktan sonra, takibin mükerrer olup olmadığı tespit edilerek sonuca gidilmesi gerekirken eksik inceleme ve araştırma ile evrak üzerinden karar verilmesi isabetsiz olup bozmayı gerektirmiştir.
SONUÇ : Borçlunun temyiz itirazlarının kısmen kabulüyle mahkeme kararının yukarıda yazılı nedenlerle İİK’nin 366. ve HUMK’nin 428. maddeleri uyarınca BOZULMASINA, peşin alınan harcın istek halinde iadesine, ilamın tebliğinden itibaren 10 gün içinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere, 16.03.2020 gününde oybirliğiyle karar verildi.