Amaç, konu ve kapsam
MADDE 1 – (1) Özel hukuk uyuşmazlıklarının arabuluculuk yoluyla çözümlenmesinde, arabulucu ile uyuşmazlığın tarafları arasında geçerli bir ücret sözleşmesi yapılmamış olan veya ücret miktarı konusunda arabulucu ile taraflar arasında ihtilaf bulunan durumlarda, 7/6/2012 tarihli ve 6325 sayılı Hukuk Uyuşmazlıklarında Arabuluculuk Kanunu, 2/6/2018 tarihli ve 30439 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Hukuk Uyuşmazlıklarında Arabuluculuk Kanunu Yönetmeliği ve bu Tarife hükümleri uygulanır.
(2) Bu Tarifede belirlenen ücretlerin altında arabuluculuk ücreti kararlaştırılamaz. Aksine yapılan sözleşmelerin ücrete ilişkin hükümleri geçersiz olup, ücrete ilişkin olarak bu Tarife hükümleri uygulanır.
Arabuluculuk ücretinin kapsadığı işler
MADDE 2 – (1) Bu Tarifede yazılı arabuluculuk ücreti, uyuşmazlığın arabuluculuk yoluyla çözüme kavuşturulmasını sağlamak amacıyla, arabuluculuk faaliyetini yürüten arabulucular siciline kayıtlı kişiye, sarf ettiği emek ve mesainin karşılığında, uyuşmazlığın taraflarınca yapılan parasal ödemenin karşılığıdır.
(2) Arabuluculuk faaliyeti süresince arabulucu tarafından düzenlenen evrak ve yapılan diğer işlemler ayrı ücreti gerektirmez.
(3) Arabulucu, ihtiyari arabuluculuk süreci başlamadan önce arabuluculuk teklifinde bulunan taraf veya taraflardan ücret ve masraf isteyebilir. Bu fıkra uyarınca alınan ücret arabuluculuk süreci sonunda arabuluculuk ücretinden mahsup edilir. Arabuluculuk sürecinin başlamaması hâlinde bu ücret iade edilmez. Masraftan kullanılmayan kısım arabuluculuk süreci sonunda iade edilir.
(4) Arabulucu, dava şartı arabuluculuk sürecinde taraflardan masraf isteyemez.
(5) Arabulucu, arabuluculuk sürecine ilişkin olarak belirli kişiler için aracılık yapma veya belirli kişileri tavsiye etmenin karşılığı olarak herhangi bir ücret talep edemez. Bu yasağa aykırı olarak tesis edilen işlemler hükümsüzdür.
Arabuluculuk ücretinin sınırları
MADDE 3 – (1) Aksi kararlaştırılmadıkça arabuluculuk ücreti taraflarca eşit ödenir.
(2) Aynı uyuşmazlığın çözümüne ilişkin bu Tarifenin eki Arabuluculuk Ücret Tarifesinin birinci kısmında belirtilen hallerde arabuluculuk faaliyetinin birden çok arabulucu tarafından yürütülmesi durumunda, her bir arabulucuya bu Tarifede belirtilen ücret ayrı ayrı ödenir.
(3) Aynı uyuşmazlığın çözümüne ilişkin bu Tarifenin eki Arabuluculuk Ücret Tarifesinin ikinci kısmında belirtilen hallerde arabuluculuk faaliyetinin birden çok arabulucu tarafından yürütülmesi durumunda, bu Tarifede birden fazla arabulucu için belirtilen orandaki ücret her bir arabulucuya eşit bölünerek ödenir.
Ücretin tümünü hak etme
MADDE 4 – (1) Arabuluculuk faaliyetinin, gerek tarafların uyuşmazlık konusu üzerinde anlaşmaya varmış olması, gerek taraflara danışıldıktan sonra arabuluculuk için daha fazla çaba sarf edilmesinin gereksiz olduğunun arabulucu tarafından tespit edilmesi, gerekse taraflardan birinin karşı tarafa veya arabulucuya, arabuluculuk faaliyetinden çekildiğini bildirmesi veya taraflardan birinin ölümü ya da iflası halinde veya tarafların anlaşarak arabuluculuk faaliyetini sona erdirmesi sebepleriyle sona ermesi hallerinde, arabuluculuk faaliyetini yürütme görevini kabul eden arabulucu, bu Tarife hükümleri ile belirlenen ücretin tamamına hak kazanır.
(2) Arabuluculuk faaliyetine başlandıktan sonra, uyuşmazlığın arabuluculuğa elverişli olmadığı hususu ortaya çıkar ve bu sebeple arabuluculuk faaliyeti sona erdirilir ise, sonradan ortaya çıkan bu durumla ilgili olarak eğer arabulucunun herhangi bir kusuru yoksa, arabuluculuk faaliyetini yürütme görevini kabul eden arabulucu, bu Tarife hükümleri ile belirlenen ücretin tamamına hak kazanır.
Arabuluculuk faaliyetinin konusuz kalması, feragat, kabul ve sulhte ücret
MADDE 5 – (1) İhtiyari Arabuluculuk sürecinde uyuşmazlık, arabuluculuk faaliyeti devam ederken, arabuluculuk faaliyetinin konusuz kalması, feragat, kabul veya sulh gibi arabuluculuk yolu dışındaki yöntem ve nedenlerle giderilirse ücretin tamamına hak kazanılır.
(2) Dava şartı arabuluculuk sürecinde; sehven kayıt, mükerrer kayıt veya arabuluculuğa elverişli olmama nedeniyle sona erdirilmesi hallerinde arabulucuya ücret ödenmez.
Yeni bir uyuşmazlık konusunun ortaya çıkmasında ücret
MADDE 6 – (1) Somut bir uyuşmazlıkla ilgili arabuluculuk faaliyetinin yürütülmesi sırasında, yeni uyuşmazlık konularının ortaya çıkması halinde, her bir uyuşmazlık için ayrı ücrete hak kazanılır.
Arabuluculuk Ücret Tarifesine göre ücret
MADDE 7 – (1) Konusu para olmayan veya para ile değerlendirilemeyen hukuki uyuşmazlıklarda; arabuluculuk ücreti bu Tarifenin eki Arabuluculuk Ücret Tarifesinin birinci kısmına göre belirlenir.
(2) Konusu para olan veya para ile değerlendirilebilen hukuki uyuşmazlıklarda; arabuluculuk ücreti bu Tarifenin eki Arabuluculuk Ücret Tarifesinin ikinci kısmına göre belirlenir.
(3) Arabuluculuk sürecinin sonunda anlaşma sağlanamaması halinde, arabuluculuğun konusu para olan veya para ile değerlendirilebilen hukuki uyuşmazlık olsa bile arabulucu, arabuluculuk ücretini bu Tarifenin eki Arabuluculuk Ücret Tarifesinin birinci kısmına göre isteyebilir.
(4) Arabuluculuk sürecinin sonunda seri uyuşmazlıklarda anlaşma sağlanması halinde, arabuluculuğun konusu para olan veya para ile değerlendirilebilen hukuki uyuşmazlık olsa bile arabulucu, her bir uyuşmazlık bakımından, Ticari Uyuşmazlıklarda 1.000,00 TL, diğer uyuşmazlıklarda ise 700,00 TL ücret isteyebilir. Taraflardan birinin aynı olduğu ve bir ay içinde başvurulan en az onbeş uyuşmazlık seri uyuşmazlık olarak kabul edilir.
Arabuluculuk Ücret Tarifesinde yazılı olmayan hallerde ücret
MADDE 8 – (1) Arabuluculuk Ücret Tarifesinde yazılı olmayan haller için, söz konusu Tarifenin birinci kısmındaki diğer tür uyuşmazlıklar için belirlenen ücret ödenir.
Uyuşmazlığın Arabuluculuk-Tahkim Yoluyla Çözülmesinin Önerilmesinde Ücret
MADDE 9 – (1) Arabuluculuk sürecinin sonunda anlaşma sağlanamaması halinde, anlaşamama son tutanağının düzenlenmesinden sonra, Arabulucu, tarafları arabuluculuk-tahkim yoluna devam etmeleri konusunda; arabuluculuk-tahkimin esasları, süreci ve hukuki sonuçları hakkında aydınlatıp, arabuluculuk-tahkim yoluyla uyuşmazlığın çözülmesinin sosyal, ekonomik ve psikolojik açıdan faydalarının olabileceğini hatırlatarak teşvik edebilir. Bu teşvik üzerine tarafların, arabuluculuk-tahkim yoluna devam etmeyi ve bir tahkim merkezinin arabuluculuk-tahkim kurallarını veya tahkim kurallarını uygulamayı kabul etmeleri halinde, ilgili tahkim merkezi tarafından arabulucuya, bilgilendirme ücreti ödenir.
Uygulanacak tarife
MADDE 10 – (1) Arabuluculuk ücretinin takdirinde, arabuluculuk faaliyetinin sona erdiği tarihte yürürlükte olan tarife esas alınır.
Yürürlük
MADDE 11 – (1) Bu Tarife 1/1/2022 tarihinde yürürlüğe girer.
ARABULUCULUK NEDİR ?
Arabuluculuk, hukuk sistemi gelişmiş ülkelerde yaygın olarak kullanılan bir “alternatif uyuşmazlık çözümü” yöntemidir. Arabuluculuk; tarafların içinde bulundukları uyuşmazlığı tarafsız bir üçüncü kişi yardımı ile mahkemeye gitmeden ya da mahkeme yönlendirmesiyle çözmelerinde kullanabilecekleri bir yöntemdir.
ZORUNLU ARABULUCULUK
Bazı uyuşmazlıklar için mahkemeye dava açmadan önce arabulucuya gitme zorunluluğu vardır. Bu uyuşmazlıklar ticaret hukuku iş hukuku ve tüketici hukukunu kapsamaktadır.
İHTİYARİ ARABULUCULUK
İhtiyari arabuluculuk, tarafların bir arabulucuya gitme zorunluluğu olmadığı halde uyuşmazlığın çözümü için dava açmadan önce arabulucuya başvurmayı tercih etmesidir.
ARABULUCULUK SÜRECİ
Arabulucu, taraflara anlaşmazlığı çözebilecek çeşitli seçenekleri araştırma ve oluşturma konusunda yardımcı olur. Taraflar, Arabulucu’nun ve yasal vekillerinin yardımıyla oluşturulan seçenekleri değerlendirirler. Taraflar, dağıtıcı veya birleştirici ya da her ikisi birden olabilecek pazarlık sürecine girişirler.
NEDEN ARABULUCUYA BAŞVURAYIM?
Arabuluculuk, alternatif uyuşmazlık çözüm yollarından biridir. Arabuluculuk ile taraflar arasındaki uyuşmazlığın dava sürecine göre daha kısa zamanda ve daha az masraf ile çözülmesi mümkündür.
Mahkeme çözümünde kural olarak alenilik ilkesi geçerli iken, arabuluculukta kural olarak gizlilik ilkesi esastır.
Dava süreci sonunda kararı hakim verir oysa arabuluculukta uyuşmazlığın nasıl çözüleceğine ilişkin kararı taraflar verir.
Arabuluculukta Yetkisizlik
Arabuluculuk başvurularında yetkili yer; uyuşmazlığın esası hakkında yetkili mahkemenin bulunduğu yerdeki arabuluculuk bürosu, arabuluculuk bürosu kurulmayan yerlerde ise bu konuda görevlendirilen yazı işleri müdürlüğüdür.
Peki arabuluculuk başvurusu yetkisiz büroya yapılırsa ne olacaktır?
Bu konu 02.06.2018 Tarihli Resmi Gazetede yayımlanan Hukuk Uyuşmazlıklarında Arabuluculuk Kanunu Yönetmeliği’nde düzenlenmiştir. Bu düzenlemeye göre arabulucu, görevlendirildiği dosyada yetkili olup olmadığını kendiliğinden dikkate alamayacaktır.
Karşı tarafın ilk arabuluculuk toplantısında, yerleşim yerini ve işin yapıldığı yere ilişkin belgeleri sunarak, adliye arabuluculuk bürosunun yetkisine itiraz etmesi gerekir.
Zorunlu Ve İhtiyari Arabuluculukta Sıkça Sorulan Sorular
[sc_fs_multi_faq headline-0=”h3″ question-0=”Hangi Davalarda Zorunlu Aarabuluculuk?” answer-0=”Kural olarak iş hukuku uyuşmazlıklarında, ticari davalarda ve miktar itibariyle tüketici mahkemesinde görülmesi gereken uyuşmazlıklarda arabulucuya başvuru zorunlu tutulmuştur. ” image-0=”” headline-1=”h3″ question-1=”Aarabuluculuk Hangi Tarihten İtibaren Zorunlu?” answer-1=”İş Hukuku bakımından 01.01.2018 tarihinden itibaren Ticari uyuşmazlıklarda zorunlu arabuluculuk, 01 Ocak 2019 tarihi itibariyle ticari davalar bakımından ve 28.07.2020 tarihi itibariyle de uyuşmazlık miktarı bakımından Tüketici Mahkemelerinin görevli olduğu tüketici hukuku uyuşmazlıkları bakımından arabuluculuk zorunlu hale getirilmiştir. ” image-1=”” headline-2=”h3″ question-2=”Zorunlu Aarabuluculuk Nasıl Başvurulur?” answer-2=”Zorunlu arabuluculuk yoluna başvuru adliyelerde arabuluculuk merkezine gidilerek, arabuluculuk bürosunun olmadığı yerlerde de ise görevlendirilen Sulh Hukuk Mahkemesine gidilerek yapılabilir. Bunun yanı sıra Uyap Vatandaş ya da Uyap Avukat portal üzerinden de başvuru yapılması mümkündür. ” image-2=”” headline-3=”h3″ question-3=”Zorunlu Aarabuluculukta Yetkili Büro Neresidir?” answer-3=”Arabuluculuğa başvuran taraf, başvurusunu; karşı tarafın yerleşim yerindeki veya işin yapıldığı yerdeki arabuluculuk bürosuna yapılacaktır. Karşı taraf birden fazla ise bunlardan birinin yerleşim yerindeki arabuluculuk bürosuna yapılan başvuru yeterli sayılacaktır. Genel olarak da uyuşmazlığı bakmaya yetkili yer mahkemesi hangisi ise arabuluculuk görüşmelerini de yine bu yer bürosu komisyonuna bağlı arabulucular tarafından yapılabilir. ” image-3=”” headline-4=”h3″ question-4=”İtirazın İptali Davalarında Arabuluculuk Şart Mı?” answer-4=”İcra dairelerinde başlatılan icra takibine yapılan itiraz sonucu duran takibin devam etmesi amacıyla açılan “itirazın iptali davaları” uyuşmazlık konusu tüketici hukuku/iş hukuku veya ticari dava kapsamında ise zorunlu arabuluculuğa tâbidir. Dava açmadan önce arabulucuya başvurulması dava şartıdır. ” image-4=”” headline-5=”h3″ question-5=” İhtiyari arabuluculuk ne demek?” answer-5=”Arabuluculuk, uyuşmazlığın mahkeme dışı, barışçıl yollarla ve tarafların iradelerine uygun olarak hızlı ve kesin bir şekilde çözülmesini amaçlayan bir kurumdur. İhtiyari Arabuluculuk: İhtiyari arabuluculuk, tarafların bir arabulucuya gitme zorunluluğu olmadığı halde üzerinde serbestçe tasarruf edebilecekleri bir uyuşmazlıkta uyuşmazlığın çözümü için dava açmadan önce arabulucuya başvurmayı tercih etmesidir. ” image-5=”” headline-6=”h3″ question-6=”İhtiyari arabuluculuk süreci ne zaman başlar?” answer-6=”İhtiyari arabuluculuk süreci, dava açılmadan önce arabulucuya başvuru hâlinde, tarafların ilk toplantıya davet edilmeleri ve taraflarla arabulucu arasında sürecin devam ettirilmesi konusunda anlaşmaya varılıp bu durumun bir tutanakla belgelendirildiği yani arabulucu belirleme tutanağı tutulduğu tarihten itibaren işlemeye başlar. ” image-6=”” headline-7=”h3″ question-7=”İhtiyari arabuluculuk geçerli mi?” answer-7=”Tarafların aynı arabulucuda mutabık kalmaları ve bu durumu tutanak altına alarak süreci başlatması ile başlayan arabuluculuk işleminde görüşmeler sonunda anlaşma sağlanırsa tıpkı zorunlu arabuluculuk yolunda olduğu gibi burada da tutulan anlaşma belgesi geçerlidir ve ilam niteliğindedir. Özellikle İşe iade/işçi alacakları/ticari davalar ve tüketici davalarında zorunlu arabuluculuk sürecinin olması, tarafların ihtiyari olarak arabulucuya gitmelerine engel değildir. Bu nedenle dosyada yapılan ihtiyari arabuluculuk süreci yasal olarak mümkündür. ” image-7=”” headline-8=”h3″ question-8=”İhtiyari arabuluculuk ücretli mi?” answer-8=”Dava şartı arabuluculukta arabulucu masraf talep edemez. Ancak İhtiyari arabuluculuk süreci içerisinde arabulucu masraflar için avans talep edebilir.Ayrıca bu yöntemde de Arabuluculuk Asgari Ücret tarifesine uygun olarak arabuluculuya ücret ödenmesi şarttır. Taraflarca aksi kararlaştırılmadıkça, ihtiyari arabuluculukta arabulucunun ücreti ve masraflar taraflarca eşit oranda karşılanır. ” image-8=”” headline-9=”h3″ question-9=”Arabuluculuk süresi kaç gün?” answer-9=”Son yapılan düzenlemede zorunlu dava şartı arabuluculuğunda süreler kesin ve nettir. Bu nedenle zorunlu arabuluculuk süreci iş davaları bakımından 3 hafta içerisinde çözüme kavuşturulmalı, bu süre zorunlu haller de en fazla bir hafta daha uzatılmalıdır. Tüketici davalarında da 3+1 haftalık süre aynen geçerlidir. Ticari davalar da ise bu süre 6 hafta + 2 hafta şeklinde uygulanmaktadır. Ancak belirlenen bu süreler zorunlu dava şartı arabuluculuk yolunda geçerlidir. İhtiyari arabuluculuk yolunda böyle bir süre kısıtlaması söz konusu değildir. Ancak doğal olarak uyuşmazlığın konusuna uygun makul süre içerisinde görüşmelerin bitirilmesi de arabulucudan beklenendir. ” image-9=”” count=”10″ html=”true” css_class=””]
İhtiyari Arabuluculukta Sıkça Sorulan Sorular
Bu konu hakkında benzer makaleler için tıklayın